Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Suriyeli bir sığınmacıyı kanunlara alışılmamış bir formda ülkesine hudut dışı ettiği gerekçesiyle açılan davada Türkiye’yi mahkum etti.
2004 yılından beri Türkiye’de yaşayan ve “geçici koruma” statüsüne sahip olan 1997 doğumlu Muhammed Fevzi Akad isimli Suriyeli, 2018 yılında Yunanistan’a geçmeye çalışırken Meriç Irmağı yakınında jandarma tarafından yakalanmış ve iki gün sonra Suriye’ye hudut dışı edilmişti. Davacı, hukuka alışılmamış bir biçimde zorla Suriye’ye gönderildiğini, ayrıyeten Edirne’den Hatay’a kadar yaklaşık 20 saatlik otobüs seyahatini, hudut dışı edilecek öbür bir bireye kelepçeyle bağlı formda geçirdiğini belirtmişti.
AİHM, iki bahiste da Türk makamlarının hem Türk hukukunu hem de AB hukukunu ihlal ettiğine oy birliğiyle karar verdi. Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Kontratının (AİHS) üç başka unsurunu ihlal ettiği gerekçesiyle davacıya 9 bin 750 euro manevi tazminat ve 2 bin 500 euroluk masraf ve masrafları ödemeye mahkum edildi.
Mahkeme, kararında davacının zorla ve hukuk dışı bir formda Suriye’ye gönderilmesinin ve Edirne ile Hatay ortasındaki otobüs seyahatinde kelepçe uygulamasının “insanlık dışı ya da küçük düşürücü muameleyi” yasaklayan 3’üncü hususa ters olduğuna hükmetti. Davacıya Suriye’ye gönderilme kararına karşı hukuken itiraz hakkı tanınmaması, AİHS’nin “etkili başvuru” hakkını düzenleyen 13’üncü unsuruna, Meriç’te yakalanmasından Suriye’ye gönderilmesine kadar geçen iki günlük müddette özgürlük haklarının kısıtlanması da “kişi özgürlük ve güvenliği”ni düzenleyen 5’inci hususa muhalif bulundu.
Türkiye savunmasında davacının istekli dönüşler çerçevesinde Suriye’ye gönderildiğini bildirmişti. Kelam konusu kişinin Suriye’ye gönderildikten sonra yine Türkiye’ye giriş yaparak Türkiye üzerinden Almanya’ya gitmeyi başardığı ve daha evvel Almanya’ya kaçarak iltica hakkı kazanan ailesiyle birlikte Almanya’da yaşadığı belirtildi.
DW/BK,TY
