Sağlık Bakanlığı Türkiye’de daha nitelikli ve ulaşılabilir sıhhat hizmeti sunmak maksadıyla 2003 yılında Sağlıkta Dönüşüm Dikmen travesti Programı isimli bir proje başlatmıştı Lakin gelinen noktada sıhhatte şiddet hadiselerinin dönüştürülen sistem nedeniyle engellenemediği kanaati yaygın
Konya Kent Hastanesi’nde vazifeli Kardiyolog Dr Ekrem Karakaya’nın mevti sonrası başlayan sıhhatte şiddet Dikmen travestileri tartışmalarını DW Türkçe’ye pahalandıran Halk Sıhhati Uzmanı Prof Dr Kayıhan Pala sıhhatte şiddetin çoklukla güvenlik siyasetleri üzerinden ele alındığını lakin sorunun köküne inmek gerektiği kanaatinde Hastaneye X Ray aygıtı koyarak Travesti Dikmen şiddeti önleyemezsiniz diyen Pala’ya nazaran karşılığı verilmesi gereken en değerli sorulardan biri Sıhhatte Dönüşüm Programı ile şiddetin neden bu kadar çok arttığı
Dr Pala sıhhatte dönüşüm ile birlikte sıhhat hizmetlerinin ticarileştiğini sıhhat hizmetlerine yönelik talebin ise artış gösterdiğine dikkat çekiyor Pala Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla sadece özelde değil kamuda da taşeronlar aracılığıyla özele kaynak aktarma teşebbüsü oldu OECD Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü ülkeleri içinde nüfus başına en az hemşire ve doktor düşen ülkelerden biriyiz Talep artıyor ancak karşılayacak emek gücünüz yok diyor
Hekimlerin artan talep nedeniyle polikliniğe birden fazla hasta almak zorunda kaldıklarını zorlanan şartlar nedeniyle hasta hekim bağlantısının bozulduğunu lisana getiren Pala bu süreçte tabiplerin hem hastalarına hem de meslektaşlarına yabancılaştığını söylüyor
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi’nde iki hekimin geçtiğimiz Haziran ayında hasta yakınlarının saldırısına uğramasının akabinde Türk Tabipleri Birliği TTB Merkez Kurulu üyesi Dr Halis Yerlikaya da yaptığı açıklamada Sağlıkta şiddetin fakat sıhhatte dönüşüm siyasetlerinin yarattığı bu yıkımın bütün sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldırılmasıyla önleneceğini biliyoruz değerlendirmesini yapmıştı
Devlet kamuda çalışan sağlıkçıyı korumak zorunda
Uğradığı taarruz sonucu öldürülen bir öteki hekim da göğüs cerrahisi uzmanı Dr Kamil Furtun Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 29 Mayıs 2015 tarihinde misyonu başında uğradığı silahlı taarruz sonucu hayatını kaybeden Furtun’un kendi üzere hekim olan eşi Funda Furtun da sıhhat sisteminde yaşanan meselelere dikkat çekiyor
Dr Furtun bir periyot tıpkı hastanenin kantininde çalışan İsmail Koyun tarafından öldürülmüş ve fail Koyun tasarlayarak öldürme cürmünden ağırlaştırılmış mahpus cezasına çarptırılmıştı Cinayette hastane yönetiminin de ihmali olduğu gerekçesiyle savcılığa şikâyette bulunan Funda Furtun’un açtığı dava cezasızlıkla sonuçlandı DW Türkçe’ye konuşan Samsun Tabip Odası eski lideri enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr Funda Furtun İş yeri güvenliği değerli İdarelerin sorumluluğu var Eşimin cinayetinde sanık hastanede insanları tehdit eden bir durumdaydı Bu kişi hastaneden uzaklaştırılabilmeliydi diyor
Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın getirdiklerinden biri de performansa dayalı yaklaşım Dr Funda Furtun Doktorlar değersizleştirildi ve köleleştirildi Performansa dayalı sistem ile sıhhat hizmeti ‘ne kadar çok iş yaparsan ödemen o kadar fazla olur’a getirildi Hastalar müşteri oldu diyor Dr Furtun beyaz kod olarak bilinen hastanelerde acil durumlarda kullanılan davet datalarının Sıhhat Bakanlığı tarafından açıklanmadığını vurgulayarak Ancak Türk Tabipler Birliği’nin araştırmasına nazaran sağlıkçıların yüzde 84’ü bir formda şiddete maruz kalıyor ve bu sayılar giderek artıyor Artış devletin sıkıntıyı sahiplenmemesinden kaynaklanıyor Siz devletsiniz kamu çalışanı sağlıkçıyı korumak zorundasınız İnançsız ortamlarda çalışıyoruz diye ekliyor
Furtun’a nazaran tabiplere yönelik kullanılan olumsuz telaffuz de şiddeti körüklüyor Bu nedenle hukuksal adımların yetersiz kaldığını belirterek Şiddet lisanının idare katında bitirilmesi gerekiyor Aksi takdirde şiddet normalleştiriliyor Değişen sıhhat sistemiyle vatandaşa cennet vadedildi ve bunu bulamayan vatandaş da öfkesini karşısında kim varsa ondan çıkarmaya başladı diye konuşuyor
Bakanlık sorunun kökenini bildiği için seyirci kalmayı tercih ediyor
Dr Kayıhan Pala genel sıhhat sigortası içerisinde yer alamayan değerli bir kesim içim sıhhat hizmetine erişiminde pürüzler oluşmaya başladığına da dikkat çekiyor
İnsanlar acil olmadığı halde acile gitmeye başladı Bunlar acil hadiseler değil sıhhat hizmetlerine erişemediği için acile gelen hadiseler Acil olmadığı halde acile gelenlere bakılamayınca sıkıntılar yaşanmaya başladı halinde yaşanan meseleleri aktaran Pala’ya nazaran sıhhat hizmetine erişmeyen vatandaş yaratılan algı sebebiyle sorumluyu sıhhat çalışanları olarak görüyor
Sağlık Bakanlığı sorunun kökeninin sıhhatte dönüşüm olduğunu bildiği için şiddet hadiselerine seyirci kalmayı tercih ediyor Geldiğimiz noktada yasa çıkmış olmasına karşın azalma olmadı zira başından beri sorunun tek başına güvenlik tedbirleriyle çözülemeyeceği söylüyoruz diyen Pala sıhhatte şiddet hadiselerinin devam etmesi halinde hastaların nitelikli sıhhat hizmetine erişiminde problemler yaşanacağını söylüyor
Sağlıkta Dönüşüm Programı’yla ilgili araştırma
Süleyman Demirel Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Enstitüsü mecmuasında yayınlanan 2016 tarihli Sağlıkta Dönüşüm Programı Uygulamalarının Hastane Hizmetleri Üzerindeki Değişim Tesiri Sıhhat Çalışanlarının Görüşleri başlıklı araştırmada da Dönüşüm Programı’na ait tasalar lisana getirilmişti
Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sıhhat hizmetlerinin sunumu örgütlenmesi ve finansmanı alanında değerli değişiklikler yaşandığı belirtilen araştırmada Sağlık çalışanları program uygulamalarını kendileri açısından gereğince müspet bulmamaktadır Sıhhat hizmetlerinin mevcut çalışanla yürütüleceği düşünüldüğünde sürdürülebilirlik için sıhhat çalışanlarının dönüşümün sonuçlarını kendileri içinde olumlu algılamalarını sağlayacak düzenleme ve uygulamalara muhtaçlık duyulduğu söylenebilir deniliyordu
