Sıra sıra mezarlar arasında Srebrenitsa katliamının sadece bir nesil önce gerçekleştiğini unutmak kolay.
Bosna’da 1992-95 arasındaki kardeş katli savaşının son aylarında General Ratko Mladiç komutasındaki Bosnalı Sırp birlikleri 10 gün içinde 8 binden fazla Müslüman Boşnak’ı katletti.
Katliam, Avrupa’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana kabul edilen tek soykırımının bir parçası.
Mladiç’in askerleri, kurbanların cesetlerini aceleyle toplu mezarlara attı ve daha sonra buldozerlerle yerleri kazdı ve suçlarının kanıtlarını gizlemek için kalıntıları diğer mezarlıkların arasına dağıttı.
Ancak savaş biter bitmez kurbanların anneleri ve diğer akrabaları, sevdiklerinin kalıntılarını bulmaya, onları kasabalarına geri getirmeye ve oraya gömmeye yemin ettiler.
Bu yıl, katliamın anma merkezinde uluslararası bir konferans — “Srebrenitsa Kahramanları” düzenlendi.
Toplantı, evlerinden sürülen ve sevdiklerinin götürülerek öldürülmesine tanık olduktan sonra geride kalan kadınların nasıl adalet için savaşacak gücü bulduklarına odaklanıyor.
Munira Subasic, “‘Srebrenitsa ve Zepa Anklav Anneleri Hareketi’ derneğinin başkanı olarak, kadınların güçlü olduklarını ve özellikle savaşta en büyük yükü onların omuzlarında taşıdığını göstermemizi istedim” diyor.
“Srebrenitsa anneleri olarak bizler, savaş sırasında, savaştan sonra en büyük yükü taşıdık ve 27 yıldır hakikat için savaşıyor, adaleti bekliyoruz. Bir şekilde başörtülerimizi bağlamaya çalıştık. bugün dünyanın dört bir yanından gelenler burada, burada, başörtüsü bağlayarak kadınların kenetlenmesi gerektiğini söylüyoruz.
“En önemli olduğumuzu göstermeliyiz ve kadın kadına, bir şekilde biraz daha fazla destek vermemiz gerekiyor.”
Srebrenitsa Anneleri yıllardır toplu mezarların ortaya çıkarılması, kalıntıların bulunması ve sorumluların cezalandırılması için çok uğraştı.
Şu ana kadar 6.600’den fazla kişinin kalıntıları bulundu ve Srebrenica’daki bir mezarlığa gömüldü.
Yakın zamanda toplu mezarlarda bulunan ve DNA analizi ile tespit edilen 50 kurbanın kalıntıları Pazartesi günü buraya gömülecek.
