Asya tipindeki Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi, Çin’in tüm tehditlerine karşın Salı günü Tayvan’a gitti.
Pelosi, yaklaşık çeyrek asır ortadan sonra Tayvan’ı ziyaret eden en üst seviye ABD’li temsilci oldu.
Pelosi, Tayvan’ın başşehri Taipei’ye indikten sonra yaptığı açıklamada, Tayvan’a daha fazla dayanak kelamı verdi. Pelosi, “Amerika’nın Tayvan’daki 23 milyon beşerle dayanışması bugün her zamankinden daha değerli, zira dünya otokrasi ve demokrasi ortasında bir seçim ile karşı karşıya” dedi
Pelosi, Tayvan ziyaretiyle ilgili Washington Post gazetesine yazdığı makalede de, “Çin Komünist Partisi’nin Tayvan’ı ve demokrasiyi tehdit etmesini izleyemeyiz” sözlerini kullandı.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada ise Pelosi’nin Tayvan ziyaretinin ABD’nin “tek Çin” siyasetini değiştirmeyeceği vurgulandı. Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik Bağlantı Koordinatörü John Kirby, CNN kanalına yaptığı açıklamada, Çin’in ziyareti bir çatışmaya dönüştürmek için hiçbir münasebeti olmadığını söyledi.
Çin neden rahatsız?
Çin, Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesinden rahatsızlık duyuyor. Çünkü Pekin, Tayvan’ı Çin Halk Cumhuriyeti’nin bir kesimi olarak görüyor. Bu nedenle de öteki ülkelerin Taipei ile olan resmi temaslarına şiddetle karşı çıkıyor. Çin ordusu Pelosi’nin ziyaretine reaksiyon olarak hareket, atış tatbikatları yaptı, askeri uçaklar Tayvan yakınlarında uçuşlar gerçekleştirirken, savaş gemileri de Tayvan açıklarına demir atarak deniz ulaşımını kapattı. Çin devlet televizyonu Pelosi’nin ziyaretinden kısa mühlet evvel Su-35 tipi savaş uçaklarının Tayvan Boğazı üzerinde uçuş gerçekleştirdiğini duyurdu. Fakat uçak sayısı ve uçuşların münasebeti ile ilgili bir açıklama yapılmadı. Çin ordusu ayrıyeten Pazar gününe kadar sürecek askeri tatbikat başlattı.
CNA haber ajansı ise, Tayvan ordusunun da Çin’in tehditlerine karşı savaş hazırlığını arttırdığını duyurdu. Fakat alarm durumunun acil değil, olağan düzeyde olduğu kaydedildi.
Pelosi’nin Asya kıtasına yaptığı ziyaret yakın vakte kadar resmi olarak duyurulmamıştı. 82 yaşındaki ABD’li üst seviye yetkili, Çarşamba günü Tayvan Çin Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen ile görüşecek.
ABD’nin, Lider ve yardımcısından sonra üç numaralı ismi olarak kabul edilen Pelosi’nin ziyareti Tayvan’da memnuniyetle karşılanıyor. Tayvan idaresi, ziyareti kendilerini memleketler arası alanda izole etmeye çalışan Pekin’e karşı atılmış bir adım olarak görüyor.
Basında çıkan haberlere nazaran, Pelosi’nin uçağı, Tayvan’a giderken Çin hava alanına girmemek için daha uzun bir rotada uçuşunu gerçekleştirdi. Çin devlet medyasında, Pelosi’yi taşıyan uçağa müdahalede bulunulması hatta uçuş sırasında füze testlerinin yapılıp yapılmayacağı da tartışılmıştı.
Çin önderi Şi Cinping ise, ABD Lideri Joe Biden ile yaptığı telefon görüşmesinde, “ateşle oynayan yanar” kelamlarıyla yansısını lisana getirmişti.
Tayvan, 1949’da kurulmadan evvel de kendi idaresine sahip olmasına karşın Pekin tarafından Çin topraklarının bir modülü olarak görülüyor. 23 milyon nüfuslu ülke kendini bağımsız bir yapı olarak görüyor. Çin Tayvan’ın denetimini gerekirse askeri güç kullanarak ele geçireceği tehdidini tekraren lisana getirmişti.
dpa/TY,BK
