Almanya’da aşı tartışmaları korona aşılarına odaklanırken Anayasa Mahkemesinden (AYM) kızamık aşılarının zarurî hale getirilmesi konusunda karar çıktı. Mahkeme, çocuklu dört ailenin açtığı davada kızamık aşısı zorunluluğunun anayasaya karşıt olmadığına hükmetti.
Çocuklarını aşılatmayan dört aile, aşı zorunluluğunun beden bütünlüğünün dokunulmazlığı temel hakkına ve ebeveynlerin çocuklarının eğitimi üzerindeki haklarına orantısız müdahale oluşturduğu gerekçesiyle dava açmıştı.
“Risk altındakilerin korunması” vurgusu
Almanya’da 2020 yılında çıkarılan kanunla kızamık aşısı zarurî hale getirilirken kızamık aşısı olmamış çocuklar okul öncesi eğitime dahil olamıyor. AYM kararında temel haklara yönelik müdahalenin değersiz olmadığı, lakin mevcut kurallar altında uygun görüldüğü kaydedildi. Yasa yapıcının, “başvurucuların çıkarlarına karşı, kızamık enfeksiyonu riski altındaki şahısların korunmasına öncelik verdiği, bunu yaparken anayasa hukukunu ihlal etmediği” belirtildi.
Kararda kızamık aşısı zorunluluğunun kızamık virüsünün büsbütün yok edilmesi gayesine hizmet ettiğine de dikkat çekildi. Uzmanlar, yüksek derecede bulaşıcı kızamık virüsünün, nüfusun en az yüzde 95’i aşılandığında etkisiz hale geleceği varsayımında bulunuyor. Uzmanlar, kızamığın zararsız bir hastalık üzere görülmemesi ikazında bulunarak hastalığın bağışıklık sistemini uzun vadeli bir biçimde zayıflatabileceğine, beyin iltihabına yol açabileceğine işaret ediyor.
İlkokul çocukları için para cezası
AYM’ye giden yasanın odağında kreş ve ilkokul eğitimi alan çocuklar bulunuyor. 1 Mart 2020’den itibaren kreşler bir yaşından itibaren yalnızca kızamık geçirmiş ya da kızamık aşısı olmuş çocukları kabul edebiliyor. Bu kural bebeklere konutlarında bakıcılık yapan bireyler için de geçerli. Yasa, çocukları kreşe başlamış ailelere de aşı evrakını sunmaları için 31 Temmuz 2022 tarihine kadar mühlet tanımıştı. Mecburî eğitim nedeniyle ilkokul öğrencilerinin okula gitmesine mahzur olunmasa da çocukları aşılanmamış ebeveynlere 2 bin 500 euroya varan para cezaları öngörülmüştü.
Kızamığı geçirmiş ya da aşılanmış olma zaruriliği, kreş ve okullardaki çocukların yanı sıra öğretmen ve eğitmenler, hastane ve hekim muayenehaneleri, ayrıyeten insanların kalabalık halde bir ortada bulunduğu sığınmacı barınakları üzere yerlerde de geçerli. 1971 yılı öncesinde doğanlar, hastalığı zati geçirmiş oldukları varsayımıyla maddede kurallardan muaf tutulmuştu.
Kızamık aşısı Almanya’da 1974 yılında tavsiye edilen aşılar ortasına girmiş, eski doğu Almanya’daki Demokratik Almanya Cumhuriyetinde 1970’de çocuklar için zarurî hale getirilmişti.
dpa/BK,JD
