22 Temmuz’da Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğunda Rusya ile Ukrayna ortasında imzalanan tahıl mutabakatının geçerlilik mühleti, 22 Kasım tarihinde doluyor.
BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, muahedenin geçerlilik müddetinin bir yıl uzatılmasını istediklerini söyledi.
Pazartesi günü Cenevre’de açıklamalarda bulunan Griffiths, muahedenin yenileneceğinden “makul derecede emin” olduğunu söyledi. “Bunun dört ayın ötesine geçmesi gerekiyor. Mutabakatın bir yıl uzatıldığını görmemiz lazım” diye konuşan BM Temsilcisi, “Çiftçilerin yakında gelecek sene elde edecekleri hasatı ekmeye değip değmeyeceğini bilmeleri gerekiyor. Bu yüzden, Karadeniz’de belli bir garantiye muhtaçlığımız var” tabirlerini kullandı.
Anlaşmanın uzatılırken genişletilebileceği sinyalini de veren Griffiths, “Anlaşmanın daha fazla gübre içerecek biçimde genişletilmesini de isteriz” dedi. Griffiths ile tahıl muahedesinin müzakere sürecinde yer alan isimlerden olan BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, gelecek hafta Moskova’ya giderek Rus yetkililerle bir ortaya gelecek.
İstanbul’da imzalanan muahede, bir yandan Ukrayna tahılının Ukrayna limanlarından ihraç edilebilmesine imkan sağlarken, tıpkı vakitte Batı’nın Moskova’ya uyguladığı yaptırımlara karşın, Rus besin eserleri ve gübresinin de ihraç edilmesini mümkün kılıyor. Fakat Rusya, muahedeye karşın, ürettiği besin eserleri ve gübreyi, finans ve lojistik kesimlerine uygulanan yaptırımlar nedeniyle ihraç edemediğini öne sürüyor.
Nitrojen, fosfor ve kalya taşı bazlı yapay gübre fiyatları, son yılda üç katına çıkmış bulunuyor. Rusya, dünyanın en büyük yapay gübre ihracatçısı pozisyonunda.
AFP/BÜ,BÖ
