Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Lideri Joe Biden’ın, Suudi Arabistan ziyaretindeönce Kral Selman bin Abdülaziz, sonra da Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile Cuma günü görüşmesinin akabinde Beyaz Saray’dan açıklama geldi.
Açıklamada ABD’nin, İran’ın yükselen tehdidine karşı Suudi Arabistan’ın legal müdafaasını desteklediği belirtilirken, “Tahran’ın öbür ülkelerin iç işlerine karışması ve silahlı temsilcileri aracılığıyla terörizme takviye vermesi sonlanmalı” sözleri kullanıldı. İran’ın nükleer silah sahibi olmasına da müsaade verilmeyeceğinin vurgulandığı açıklamada, İran tehdidine karşı ABD’nin Ortadoğu’daki partnerleriyle hava savunma sistemi ağlarını geliştirmeye devam edeceği belirtildi.
Biden’ın Cidde ziyareti bağlamında İran ile ilgili beyanlarda bulunan ABD hükümetinin bir temsilcisi de İran’ın balistik füze ve drone teknolojileri konusunda kapsitesini geliştirdiğini söz etti.
Söz konusu insansız hava araçlarının daha fazla güce ve tesir alanına sahip olduğu belirtilirken, bu durumun Körfez ülkeleri için artan oranda büyük bir tehdit manasına geldiği ve bu tehdide karşı, “Birbirine çok daha bağlı ve entegre hava savunma sistemlerinin” değerine dikkat çekildi.
Cemal Kaşıkçı konusu gündeme geldi
Suudi Arabistan ziyareti, dört yıl evvel yaşanan Cemal Kaşıkçı cinayeti nedeniyle ağır tenkitlere neden olan Lider Joe Biden, ziyareti esnasında kelam konusu cinayeti gündeme getirdiğini ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ı, gelecekte muhaliflere yönelik mümkün emsal şiddet aksiyonlarına karşı uyardığını belirtti. “Kaşıkçı’nın başına gelenler korkunçtu” sözünü kullananan Biden, benzeri bir olayın yaşanması halinde ABD’den gerekli karşılığı ziyadesiyle vereceğini söz etti. Biden ayrıyeten, Kaşıkçı cinayeti konusunu Prens Selman’a direkt sorduğunu, Prens’in ise bu cinayetle hiçbir alakasının olmadığını lisana getirdiğini aktardı.
2018 yılında gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğunda öldürülmesinin akabinde ABD istihbaratı, cinayete Prens Muhammed bin Selman’in onay verdiğini tez etmişti.
Biden’ın Suudi Arabistan ziyareti ve Prens ile gerçekleştirdiği toplantılar, Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz tarafından sert bir lisanla eleştirildi. Cuma günü Twitter hesabından açıklamada bulunan Cengiz, “Bir sonraki kurbanın kanı ellerinizde” dedi.
Biden’ın Ortadoğu ziyareti, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısı nedeniyle temelden değişen global siyasi konjonktürün gölgesinde gerçekleşiyor. Uzmanlar, Biden’ın Suudi Arabistan’ın petrol üretimini artırmasını istediğini belirtiyor.
Yemen’deki ateşkese destek
Biden’ın Suudi Arabistan ziyareti kapsamında Cuma günü yapılan ortak açıklamada, ABD ve Suudi Arabistan’ın Yemen’de Birleşmiş Milletler (BM) aracılığıyla sağlanan ateşkesi destekledikleri belirtildi. İki taraf da “Ateşkesi uzatmanın ve ateşkesi kalıcı bir barış muahedesine çevirmenin” değerine vurgu yaptı.
Yemen’deki ateşkesin Haziran ayında iki ay daha uzatıldığı açıklanmıştı. Yemen’de, Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon ile İran temaslı Husi kümesi ortasındaki yedi yıllık savaşta 150 binden fazla insanın hayatını kaybettiği, bunların yaklaşık 14 bininin siviller olduğu kaydedildi. ABD ve Suudi Arabistan, milletlerarası toplumu Husi isyancılarına karşı barış görüşmelerine dönme konusunda ortak bir hal almaya davet etti. ABD’li üst seviye bir yetkili, Suudi idaresinin ateşkesi uzatmak istemesinin “Çok olumlu bir işaret” olduğunu belirtti.
dpa,AFP / AI,ET
