Avrupa Birliği (AB) Kurulu, kış aylarında Rusya kaynaklı bir doğal gaz krizi yaşanması muhtemelliğine karşı üye ülkeleri doğal gaz talebini azaltacak tedbirler almaya çağırdı. Komite’nin haber ajanslarına yansıyan “doğal gaz acil durum planı” taslağında, “Şimdi harekete geçersek doğal gaz arzında yaşanabilecek ani bir kesintinin tesirlerini üçte bir oranında azaltabiliriz” tabiri yer aldı.
Resmi olarak 20 Temmuz’da kamuoyuna açıklanması planlanan tedbirler ortasında, kamu binaları ve iş yerlerinin ısıtılmasında 19 santigrat derecelik sınırlama getirilebilmesi de yer alıyor.
Ekim-Mart devrini kapsayan plan çerçevesinde doğal gaz tüketimini azaltacak kapsamlı kampanyalar öneriliyor. Bu bağlamda özel haneler ısıtma derecesini bir derece azaltmaya çağrılıyor. Doğal gaz tüketimini azaltan şirketlere de değişik formlarda mali takviyeler planlanıyor. Dokümanda, “Herkes doğal gaz tasarrufu yapabilir. İstekli tedbirlerle yapılacak tasarruf ne kadar büyük olursa sanayi için mecburî kısıtlama gereksinimi da o derece azalır” sözü yer aldı.
20 milyar metreküplük açık tehlikesi
Doğal gaz acil durum planı, Rusya’nın Baltık Denizi’nden geçen Kuzey Akım 1 boru sınırındaki olağan bakım çalışmalarının akabinde doğal gaz sevkiyatını öngörüldüğü üzere 21 Temmuz’da yine başlatmaması senaryosuna dayanıyor. Komite’nin hesaplamalarına nazaran Rusya’nın doğal gaz sevkiyatını büsbütün durdurması durumunda AB’nin Kasım ayına kadar doğal gaz depolarını yüzde 80 oranında doldurma amacına ulaşılamayacak. Bu durumda olağan kış şartlarında 20 milyar metreküplük bir açık oluşacak.
AB’nin yıllık 380 milyar metreküplük doğal gaz muhtaçlığı bulunuyor. Kışın olağan şartlardan daha sert geçmesi durumunda doğal gaz açığı daha da artmış olacak.
Özel hanelerin tüketimi sınırlanabilecek
AB Komitesi’nin acil durum planında hükümetler, sevkiyat darboğazı durumunda sanayi kısımlarını hangi sıralamaya nazaran kapanmaya zorlayacakları konusunda da karar vermeye çağrılıyor. Dokümanda hanelerin AB hukukuna nazaran “koruma altındaki müşteriler” statüsünde olduğuna bir sefer daha vurgu yapılıyor. Bu, hanelerin muhtemel doğal gaz tüketim kısıtlamalarından en son etkilenecek alıcılar olduğu manasına geliyor. Lakin evrakta özel hanelerin doğal gaz kullanımının kısıtlanması konusunda açık kapı bırakılması dikkat çekti. Buna nazaran hükümetler “elektrik arz güvenliğinin tehlikeye girmesi durumunda, kritik kıymetteki doğal gaz tesislerine muhafaza altındaki müşterilere nazaran öncelik tanıyabilecek.”
Söz konusu planla hükümetlere, önemli bir darboğaz durumunda alışveriş merkezleri ve ofisler üzere başka kullanıcılara mecburî ısınma ve soğutma sınırlamaları getirme imkanı da tanınıyor.
AFP,rtr / BK,ET
