Yatırımlar ya da turizmi teşvik argümanıyla Hazine’ye ilişkin değerli taşınmazları bir bir elden çıkartan AKP iktidarı, artık de “yurttaşın konut meselesini çözme” mazeretiyle büyük satışa hazırlanıyor. İktidara geldikleri günden bu yana 347 milyon metrekare taşınmazın büyük kısmı, kamudan AKP’ye yakın isimlere geçti. Konut sıkıntısının dillendirilmediği 2021’de satış rekoru kırıldı. Bu iktidar devrinde 2/B ile tarım yerlerinin dışında 346 milyon 736 bin 330 metrekare büyüklüğünde, 72 bin 847 taşınmazın satışı yapıldı.
BirGün’den Nurcan Gökdemir’in haberine nazaran, ülkede tüm süratiyle süren rant siyasetlerinin en değerli enstrümanlarından biri de uzun yıllardır kamunun birikimleri ile var edilen taşınmazlar oldu. İktidara geldikleri günden bu yana denize sıfır değerli yerler, tarım yerleri ve kentlerin merkezlerinde yer alan konutlar ile emlak satıldı. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Ulusal Emlak Genel Müdürlüğü, çabucak her gün uzun satış ilanları yayımlıyor.
AÇIK YA DA KAPALI
Müdürlük, Hazine’ye ilişkin taşınmazlardan her yıl belirlenen meblağın altında olanları açık, üstündekileri ise kapalı teklif prosedürüyle satıyor. Satış rekorunun kırıldığı 2021 yılında 15 bin 510 açık artırma ihalesi sonucunda 10 bin 43 adet, 25 milyon 825 bin metrekare taşınmazın satışı yapıldı. 2020’de 17 bin 397 milyon metrekare büyüklüğünde 5 bin 780 adet taşınmaz satan iktidar, geçen yıl daha da hızlandı. 2021 sonu prestijiyle hem satılanların sayısı hem de metrekare büyüklükleri kıymetli ölçüde arttı. Hala 42 vilayette toplam 948 taşınmaz satılmayı beklerken bin 363 taşınmazın da elden çıkarılması için hazırlıklar yapılıyor. 109 satış ilanı ile Ankara bu kentler ortasında birinci sıralarda yer alıyor. Bunların dışında 2/B toprakları ile dev büyüklükteki tarım yerleri de satıldı.
2/B MAZERET
AKP köylüyü kalkındırma münasebetine dayanarak, yalnızca geçen yıl toplam 599 bin 62 adet 2/B taşınmazının satışını yaptı. İktidarın bu münasebetinin gerçek emeli ise yapılan bir yasal düzenleme ile deşifre oldu. Orman niteliğini kaybettiği gerekçesiyle “orman hudutları dışına çıkarılan” toprakların, hak sahipleri dışında “üçüncü kişilere” de satılmasına imkan sağlanmasıyla bilhassa kıyı bölgelerinde binlerce hektarlık alanın satışı yapıldı. 2/B yerlerinin satıldığı kentler ortasında Antalya, Balıkesir ve Ankara birinci sıralarda yer aldı.
TARIM TOPRAKLARI
Çiftçilerin üretimden uzaklaşması sonucu açlık tehlikesi ile karşı karşıya kalınırken değerli tarım toprakları de satıldı. 2012 tarihinden 2021’nin sonuna kadar toplam 739 bin metrekare yüzölçümlü, 70 bin adet taşınmaz satıldı. Ağaçlandırma münasebeti ile verilen fakat üzerinde ticari yapıların kurulduğu ortaya çıkan alanlar da tahsis edildi. Ağaçlandırma maksadıyla Antep’te 6,9 milyon metrekare, Elazığ’da 1,5 milyon metrekare, Mardin’de 1,4 milyon metrekare olmak üzere, 26 vilayette toplam 15 milyon 800 bin metrekare taşınmaz kiralandı.
KONUT YAĞMASI
İktidarın yağma ve peşkeş furyasından kamu konutları da nasibini aldı. Konutların satışına imkan sağlayan 2017’deki yasal düzenlemenin akabinde toplam 76 vilayetteki 3 milyar 533 milyon TL kıymetinde, 14 bin 162 taşınmazın satışı talimatı verildi. Bunların tümünün satışı tamamlanırken geçen yıl satılanların sayısı, 3 bin 252 oldu.
KIZILAY’A YEŞİLAY’A TAHSİS
Satışların yanısıra tekrar yasa değişikliği yapılarak çok sayıda Hazine taşınmazı da dernek ve vakıflara tahsis edildi. İdare takımları tartışma konusu olan Kızılay ve Yeşilay, çok sayıda Hazine taşınmazını bedelsiz olarak kullanıyor. İdare Konseyi üyeleri ortasında AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kızı Esra Albayrak’ın bulunduğu Yeşilay’a 4 bin 926 metrekare yüzölçümlü 8 Hazine taşınmazı 49 yıl periyodik bedelsiz olarak tahsis edildi. Çok sayıda şaibeli süreci kamuoyuna yansıyan Kızılay ise 174 bin metrekare yüzölçümlü 21 adet Hazine taşınmazını 49 yıl müddetle bedelsiz olarak kullanacak.
İktidar 2017 yılında çıkarttığı bir yasa ile Hazine taşınmazlarının dernek ve vakıflara bedelsiz tahsisinin yolunu da açtı. Bu düzenlemenin akabinde ortalarında tarihi nitelikte yapıların da olduğu çok sayıda bina, arsa ve arazi TÜGVA, TÜRGEV, İlim Yayma Vakfı üzere iktidara yakın yapılanmalara tahsis edildi. İktidara karşı direnişin simgesi olan Seyahat Parkı da Sultan Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı’na devredildi.
ARTIK KAMUNUN ELİNDE DEĞİLLER
Özelleştirilen kamu işletmelerinin taşınmazları da elden çıkartıldı. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan onayıyla EÜAŞ, TEDAŞ, Sümer Holding ve Türk Şeker’in değerli toprakları ile binalarının yanısıra, Fenerbahçe Kalamış Yat Limanı, İstanbul Beşiktaş, Ankara Çankaya ve Emek’te emlak ve binalar satılan binlerce taşınmaz ortasında yer aldı. Bunların dışında Antalya Manavgat, Aydın Didim, Kuşadası, Balıkesir Edremit, Bursa Karacabey, Çanakkale, Gökçeada, Muğla Bodrum, Karadeniz kıyıları, Erzurum Palandöken’de yerler ve binalar satıldı.
