Türkiye, İran ve Rusya ortasında İran’ın başşehri Tahran’da gerçekleştirilen “Astana Formatında 7. Üçlü Tepe Toplantısı” sonrası yayımlanan ortak bildiriye Suriye’deki durum damgasını vurdu.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İranlı mevkidaşı İbrahim Reisi ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in iştirakiyle yapılan tepede, Suriye’deki aktüel durumun yanı sıra, son memleketler arası ve bölgesel gelişmelerin de ele alındığı ve Astana sürecinin, Suriye krizinin barışçıl ve sürdürülebilir tahlilindeki öncü rolüne vurgu yapıldığı belirtildi.
Bildiride, üç başkanın Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğü ile Birleşmiş Milletler Kaidesi’nin hedef ve unsurlarına olan kuvvetli bağlılıklarını vurguladığı belirtilerek, “Bu prensiplere kozmik olarak hürmet gösterilmesi ve kim tarafından yapılırsa yapılsın hiçbir hareketin kelam konusu prensipleri zayıflatmaması gerektiğine işaret etmişlerdir” sözüne yer verildi.
Erdoğan: Terör hepimizin ortak meselesidir
Üç başkanın tepe sonrası düzenlediği ortak basın toplantısında, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye’de çatışma ortamının sona ermesi ve kalıcı siyasi tahlile ulaşılması emeliyle birlikte atılabilecek ilave adımları değerlendirdiklerini söyledi. Astana Platformu’nun, Suriye krizinde tahlilin önünü açabilecek en tesirli teşebbüs olduğunu bir sefer daha göstermiş olduklarını belirten Erdoğan, “Astana garantörleri olarak bu doğrultuda birebir kararlılıkla çalışma irademizi bir sefer daha teyit ettik” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, doruğun öncelikli bahislerinden birinin de terörle çabanın olduğunu söyledi. Erdoğan, “Milli güvenliğimize kast eden şer odaklarını Suriye’den söküp atmakta kararlıyız. Astana garantörleri olarak, Rusya Federasyonu ve İran’dan beklentimiz bu çabada Türkiye’ye takviye olmalarıdır” diye konuştu.”PKK/PYD/YPG terörü hepimizin ortak meselesidir” diyen Erdoğan, terör örgütünün Suriye’nin toprak bütünlüğünü gaye aldığını vurguladı.
“Suriye’de siyasi süreç hızlandırılmalı”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Astana ortaklarına, Suriye’deki ihtilafın kalıcı ve barışçı bir halde çözülebilmesi için siyasi sürecin hızlandırılmasına yönelik çağrıyı tekrarladıklarını belirtti. Erdoğan, “Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2254 sayılı kararı uyarınca Suriye halkının yasal taleplerinin karşılandığı, güvenlik ve istikrarın yine sağlandığı bir barış ortamı tesis edilmelidir” tabirlerini kullandı.
Zirvede Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönüşünü de konuştuklarını kaydeden Erdoğan, “Hedefimiz, Suriyeli kardeşlerimizin ülkelerine istekli, inançlı ve onurlu biçimde, huzuru kalple dönmelerini temin etmektir. Bunun için gerekli koşulların el birliğiyle oluşturulabileceğine yürekten inanıyorum” diye konuştu. Cumhurbaşkanı, bugüne kadar 500 binden fazla Suriyelinin ülkesine döndüğünü belirterek, “Bu çalışmalarımızı önümüzdeki devirde de sürdüreceğiz” dedi.
Reisi: Sığınmacıların ülkelerine dönmeleri için altyapı sağlanmalı
Rusya Devlet Lideri Putin de tepe sonrası yaptığı açıklamada, “Rusya, İran ve Türkiye olarak Suriye’de sürdürülebilir ve yaşanabilir bir dönüşüm sağlanabilmesi için kararlı olduğumuzu teyit ettik” diye konuştu. Putin, Suriye’de her türlü terörizmle gayret konusunda kararlı ve hemfikir olduklarını vurguladı.
Zirvede Suriye’nin egemenliğine ve toprak bütünlüğünün kıymetine vurgu yaptıklarını söyleyen İran Cumhurbaşkanı Reisi de “Amerikalıların Fırat’ın doğusundaki varlığı kabul edilebilir değil ve onların buraları terk etmesi gerekiyor” sözlerini kullandı. Sığınmacı sıkıntısına de değinen Reisi, bölge ülkelerine giden Suriyeli sığınmacıların da bir an evvel kendi ülkelerine dönmeleri gerektiğini vurgulayarak, bu hususta altyapının sağlanması gerektiğini söyledi.
Bildiride, bir sonraki Astana doruğunun 2022 sonuna kadar Rusya’da düzenlenmesi konusunda başkanların mutabık kaldığı da belirtildi.
DW/SÖ, BK
