Yüzölçümü bakımından dünyanın beşinci büyük ülkesi olan Brezilya’da devlet başkanlığı seçimlerinde hiçbir aday yüzde 50’yi aşamadığı için seçimler ikinci çeşide kaldı. Böylelikle 212 milyondan fazla nüfusa sahip ülkede devlet lideri 30 Ekim’de yapılacak ikinci cinste belirlenecek.
Brezilya’da seçim heyetinin yaptığı açıklamaya nazaran hala vazifede olan çok sağcı, popülist, Brezilya Liberal Partisi (PL) başkanı Jair Bolsonaro’nun oy oranı yüzde 43,3 oldu. Rakibi eski sendikacı ve solcu Lula da Silva’nın oy oranının ise yüzde 48,4 olduğu bildirildi.
Lula da Silva umutlu
Solcu Lula da Silva, sonuçların açıklanmasından sonra yaptığı açıklamada, optimist bir tablo çizdi ve zaferlerinin yalnızca ertelendiğini sav etti ve rakibi Bolsonaro ile münazara yapmaktan memnun olacağını vurguladı.
Eski sendika önderi Lula da Silva, 2003-2010’da Brezilya devlet başkanlığı vazifesi yaptı. Hakkında yolsuzluk ve kara para aklama suçlamaları nedeniyle dava açıldı ve tutuklandı. Lula da Silva ise bütün bunların bir komplo olduğunu savundu. Lula da Silva, hakkındaki yolsuzluk savıyla açılan davada beraat etmiş olsa da bu imajını oldukça sarstı.
Bolsonaro da ikinci tıpta iddialı
Halen vazifede olan ve çok sağcı telaffuzları ile ülkeyi bölmekle suçlanan Jair Bolsonaro ise gerekli ittifakları yaparak seçimleri ikinci çeşitte kazanacağından emin olduğunu söyledi. Bolsonaro partisinin anketlerde ve yoklamalarda öngörülenden daha yüksek oy aldığına işaret etti ve savlı konuştu. Bolsonaro liderliğindeki ittifak, Senato’daki 27 koltuktan 19’unu kazanırken, birinci sonuçlara nazaran Senato’nun alt kanadında da başarılı olduğu dikkat çekti. Bolsonaro ayrıyeten, kamuoyu araştırma şirketlerini de sert biçimde eleştirerek, kendi ittifakının gücünü ve halk dayanağını hakikat öngörememekle suçladı.
Bolsonaro seçimleri tanmayacak ve ülkede şiddet yaşanacak korkusu
Seçimler öncesinde yapılan onlarca kamuoyu araştırması, vazifedeki Bolsonaro’nun rakibi solcu Lula da Silva’yı yüzde 15’e varan oranlarda önde gösterdi. Dün akşam ortaya çıkan tablo ise pek çok siyasi gözlemci tarafından, Bolsonaro periyodunda düzgünce bölünen ülkede yakın gelecekte düzelme kaydedilmesi istikametindeki umutları azalttığı yorumlarına neden oldu. Hakikaten misyondaki çok sağcı önder Jair Bolsonaro’nun seçimleri kaybetmesinin akabinde sonuçları tanımayacağı ve ülkede karmaşa yaşanacağı korkusu hakim. Bu nedenle de rakibi Lula da Silva’nın büyük farkla kazanmasının bir karmaşayı engelleyeceği savunuldu.
Son aylarda siyasi şiddet olaylarının yaşandığı Brezilya’da misyondaki çok sağcı Jair Bolsonaro’nun hayranı olduğu ABD eski lideri Donald Trump’un ABD’deki başkanlık seçimlerini tanımadığını açıklamasıyla başlayan karmaşa ve şiddet daveti ile yaşananların benzerinin Brezilya’da da görülmesinden kaygı ediliyor. Siyasi gözlemciler de ülkede, 6 Ocak 2021’de ABD Kongresi’nde meydana gelen olaylara emsal gelişmelerin, Brezilya’da da yaşanmasına karşı uyardı.
Bolsonaro da o periyot Washington’da yaşanan şiddet aksiyonlarına anlayış göstermiş, ABD seçimlerinin, tıpkı 2018’de Brezilya’da olduğu üzere manipüle edildiğini tez etmişti.
Brezilya, Avrupa Birliği’nin (AB) temsicilerinden oluşan seçim gözlemci heyetinin ülkede vazife yapmasını Mayıs ayında yaptığı açıklamayla reddetti.
Reuters, AFP/ ETO, JD
