2023 yılında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri için siyasi partiler ve ittifaklar yaz ayları boyunca çalışmalarını sürdürürken, içinde HDP’nin de yer aldığı sosyalist sol partiler ve bileşenlerden oluşan yedili oluşum Perşembe günü bir ortaya gelerek önümüzdeki sürece dair yol haritasını belirleyecek.
Erkene alınmaması durumunda Haziran 2023’te yapılacak olan fakat Ankara kulislerinde Mayıs olacağı varsayımları yapılan seçime yanlışsız gerek ittifaklar gerekse siyasi partiler çalışmalarını ağırlaştırarak yeni periyoda hazırlanıyor.
Siyasi yelpazenin solunda da gözlemlenen hareketlilik çerçevesinde İhtilal Hareketi, Sol Parti, Türkiye Komünist Partisi (TKP) ve Türkiye Komünist Hareketi (THK) geçen hafta sonu yaptıkları ortak açıklama ile “Sosyalist Güç Birliği” kurduklarını bildirdi.
“Cumhur ve Millet İttifakı’ndan öbür üçüncü bir yol mümkün” diyen başka sol partiler de güçlerini birleştirme istikametindeki taleplerini uzun bir müddettir lisana getiriyordu. Bu kapsamda Halkların Demokratik Partisi (HDP), Türkiye Personel Partisi (TİP), Emek Partisi (EMEP), Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP), İşçi Hareket Partisi (EHP), Halkevleri (HE) ve Sosyalist Meclisler Federasyonu’nun (SMF) oluşturduğu ve yedili masa olarak bilinen oluşumun genel liderleri Perşembe günü bir ortaya geliyor.
Yeni ittifakın genişletilmesi amaçlanıyor
Yedili masadaki bileşenlerin sol bölümün birleşmesine yönelik açıklamalarının yanı sıra HDP, 27 Eylül 2021 tarihinde 11 unsurluk tavır evrakı yayınlamış ve “Türkiye’nin aydınlık geleceğini düşünen tüm kurum, kuruluş ve partilere, tek tek yurttaşlara davetimizdir: Daima birlikte sorumluluk alalım” daveti yapmıştı.
18 Ocak’ta bir sol ittifakın oluşumuna yönelik birinci toplantı gerçekleştirilmiş ve akabinde gelen süreçte partiler vakit zaman bir ortaya gelerek yol haritasını şekillendirmişti.
Sosyalist Güç Birliği’ni oluşturan kimi partiler de birinci başta bu davete olumlu cevap vermiş lakin daha sonra “HDP eksenli bir ittifak” manzarası çizmek istemedikleri ve daha çok “sosyalist bir blok” olarak öne çıkmayı tercih ettikleri için farklı bir yol takip etmişti.
DW Türkçe’nin edindiği bilgiye nazaran genel liderler ve sözcülerin Perşembe günü yapacağı toplantıda hazırlıkları uzun müddettir devam eden ortak deklarasyona ve gayret birliğine dair gelinen son durum ele alınacak fakat bu deklarasyon şimdi kamuoyuna açıklanmayacak. Önümüzdeki periyoda dair yol haritasının belirlenmesi beklenirken, ortaklaştırılan deklarasyonun Sosyalist Güç Birliği ve öbür sivil toplum kuruluşlarına ve aydınlara da götürülmesi ve böylece daha geniş çaplı bir açıklamanın Eylül ayında yapılması planlanıyor.
Sadece seçime yönelik olarak değil, seçim sonrası için de ortak çaba için bir ortaya geldiğini belirten yedili oluşumun ismi ise şimdi net değil. HDP’nin “Demokrasi İttifakı” olarak isimlendirdiği oluşumun isminin da toplantıda konuşulması planlanıyor, kamuoyuna açıklanması ise Eylül ayını bulabilir.
Özcan: Tüm mümkünlerin kıyısındayız
Toplantının mahiyetini DW Türkçe’ye anlatan HDP Merkez Yürütme Heyeti (MYK) Üyesi Sultan Özcan, toplantıda Ocak ayından beri üzerinde çalıştıkları çerçeve metin dahil yol haritasını konuşacaklarını belirterek, Eylül ayında ise kamuoyu ile ortak tahlil perspektifinin paylaşılacağını söz etti.
Sol kesitlerin bir ortaya gelmesinin yalnızca seçime yönelik olmadığını, aslında dünyada şu anda genel eğilim olan otoriter rejimlerin yükselişine karşı bir çaba metodu olarak düşünülmesi gerektiğini belirten Özcan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Nefessiz kalan, soluksuz kalan halklar çeşitli güç birliği arayışlarına girdi. Bir çığ geliyor ve onun önünde bent olmak lazım ve daima birlikte bent olmak lazım. Dünyada pek çok yerde çeşitli ittifak ve güç birlikleri ile otoriter rejimlerin değiştirildiğine tanıklık ediyoruz. Tüm mümkünlerin kıyısındayız, güç birliğini çoğaltmayı ve büyütmeyi amaçlıyoruz.”
Özcan, toplumun sol kısımlara yüklediği bir tarihî sorumluluk olduğunu da belirterek, “Hiç kimse ‘ben oynamıyorum, armudun sapı üzümün çöpü’ deme ya da ideolojik krizden kaynaklı sıkıntıları bu yakıcı ve can alıcı devrin önüne koyma lüksüne sahip değil” diyor.
Akdeniz: Bu seçimi bir referandum olarak görüyoruz
Yedili oluşumun bir ortaya gelme ideolojisini DW Türkçe’ye anlatan Emek Partisi (EMEP) Genel Lideri Ercüment Akdeniz ise Türkiye’nin “iki kutuplu burjuva ittifakı seçeneğine mecbur olmadığı” noktasından hareket edildiğini belirtti.
Türkiye’nin ağır ekonomik ve siyasi meseleleri bulunduğunu, AKP’nin 21 yıllık iktidarının ülkeyi büyük açmazlara sürüklediğini kaydeden Akdeniz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Biz bir çıkış yolu arıyoruz. En büyük meselelerden birisi cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile tek parti ve tek adam idaresi. Bunun kesinlikle son bulması gerekiyor. Zira Erdoğan idaresi bir defa daha halktan takviye alırsa faşist bir rejimin inşasına hakikat gidilir. Biz bunu görüyoruz ve durdurmamız gerekiyor.”
Akdeniz, birinci önceliklerinin “tek adam rejimini bitirmek” olduğunu ve bunun için de en geniş birliği sağlamak istediklerini belirtti. “Bu seçimi bir referandum olarak görüyoruz” diyen Akdeniz şunları söyledi.
“Biz emekçi sınıfından ve halktan güç alan bir üçüncü seçeneğe muhtaçlık olduğunu düşünüyoruz. Tek adamı daima bir arada gönderelim lakin Türkiye’nin tekrar kuruluşunda çalışanların, köylülerin, ezilen halkların bir ortada olduğu bir halk iktidarı seçeneğini birlikte örgütleyelim diyoruz.”
Üçüncü İttifak kilit olur mu?
Peki cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci tipinde hiçbir aday yüzde gereken oyu alamaz ve seçim ikinci tipe kalırsa üçüncü ittifak kilit rol üstlenebilir mi? Ya da ittifak kendi adayını çıkarır mı?
HDP Merkez Yürütme Konseyi Üyesi Özcan, bu soruya karşılık ittifaka “kilit rolü” aslında toplumun biçtiğini söyledi ve “Biz demeden seçmenler kendileri söylüyor, ‘anahtar roldesiniz’ diye. Zira Cumhur ya da Millet İttifakı yahut altılı masanın oyları anketlere nazaran neredeyse birbirine yakın durumda” hatırlatmasında bulundu.
Özcan, HDP ve başka bileşenlerin oylarının yüzde 15’i bulabileceğini savundu.
Aday çıkartacaklar mı?
Altılı masa ile diyaloğa açık olduklarını lakin toplum önünde HDP ile öteki demokrasi güçlerinin muhatap alınmasının değerli olduğunu belirterek, bunun olmaması durumunda yeni ittifakın kendi adayını da çıkartmayı düşünebileceğini lisana getirdi.
Emek Partisi Genel Lideri Akdeniz ise seçmenler için yalnızca iki ittifak seçeneği olmadığına işaret ederek, “Biz şu an itibariyle iki ittifaktan birisini desteklemek zorunda değiliz. Kendimiz de bir ittifak adayı çıkartır mıyız çıkartmaz mıyız masaya koyacağız” dedi.
Bileşenler olarak şimdi seçim gündemini konuşmadıklarını da belirten Akdeniz, adayların niteliğini görmek gerektiğini ve farklı aday kombinasyonlarını nasıl değerlendireceklerinin muhakkak olmadığını vurguladı.
“İşçilerin, işçilerin, Kürtlerin, sosyalistlerin, Alevilerin oyu çantada keklik değil” sözünün altını çizen Akdeniz, “Ama Erdoğan idaresini sevindirecek bir konum içinde yer almayız. Lakin bu böyledir diye bizim fikrimiz alınmadan keyfi bir adaylık sürecine de seyirci kalamayız” halinde konuştu.