Bilim insanları 2021 yılında Dünya’nın bir milyar yıllık evrimini ve tektonik plaka hareketlerini eksiksiz bir formda bir ortaya getirerek 40 saniyelik bir video ile bilgileri görselleştirdi. Yazının sonundaki görüntüden da görülebileceği üzere Dünya’nın sahip olduğu tektonik plakalar durmaksızın hareket halinde. Hatta bundan bin yıl evvel bile levhalar, şu an olduğu pozisyondan oldukça farklı bir noktada yer almaktaydı.
Bir zamanlar Antarktika, ekvataroda yer alıyordu
Bu durumun en uç örneği ise çok soğukluğuyla bilinen Antarktika’dır. Lakin Dünya’nın evriminin bir etabında Antarktika, bir vakitler gezegenimizin ekvatorunda yer alıyordu ve şimdikinden çok daha sıcaktı. Tektonik plakalar yılda sırf birkaç santimetre hareket etmekte. Hasebiyle bir insan ömründe değişimi gözlemlememiz pek mümkün değil. Fakat datalara ve plaka hareket tahlilleri sayesinde görüntüdeki üzere modeller oluşturarak milyarlarca yıllık değişimi kestirim edebiliyoruz.
Levhaların hareketlerini öğrenmek ve modellere dayalı geleceğe yönelik kestirimlerde bulunmak insanlığın varlığı için kıymetli. Daima değişen fizikî yapısı sayesinde Dünya, eşsiz bir hayat ortamı oluşturuyor. Sydney Üniversitesi’nden yerbilimci Dietmar Müller, “Gezegenimiz yaşama konut sahipliği yapma biçiminde benzersizdir. Bu durum lakin levha tektoniği üzere jeolojik süreçlerin gezegensel bir ömür dayanak sistemi sağlaması nedeniyle mümkündür.” açıklamasıyla bu durumu özetliyor.
