Dyson ve National Geographic, İstanbul’daki hava kirliliğine dikkat çekmek için iş birliği yaptı. Dyson’ın hava kirliliği ölçüm ekipmanı Dyson Backpack ile İstanbul sokaklarında gün içerisinde maruz kalınan hava kirliliğinin ölçümü yapıldı.
Dyson hava temizleyicilerindeki algılama teknolojisini kullanan Dyson Backpack, hareket halindeyken hava kirliliği bilgilerini toplayan, taşınabilir bir hava kirliliği ölçüm aygıtı olarak tanımlanabilir. Dyson, dünya çapında gerçekleştirdiği projelerle, Dyson Backpack’i insanların hava kirliliğine maruz kalmalarını faal olarak azaltmak için kullanmayı ve küresel seviyede hava kalitesi hakkında farkındalık yaratmayı hedefliyor.
Havayı Koklayan Adam olarak bilinen Meteoroloji Uzmanı Bünyamin Sürmeli, Dyson Backpack’i sırt çantasını takarak taksi ve metroya bindi. Kalabalık sokaklardan geçti ve kafelere gitti. Dyson mühendisleri, Dyson Backpack’teki hava sensörü ve GPS datalarını tahlil etti.
Araştırma sonuçları; kalabalık ortamlara girmek, ağır caddelerde yürümek, toplu taşıma araçlarının bulunduğu yerlerde dolaşmak ve otomobille seyahat etmek üzere aktivitelerin PM2.5, VOC (Uçucu Organik Bileşikler) ve NO2 (Azot Dioksit) üzere kirleticilerde ani bir artışa neden olduğunu gösteriyor.
Sürmeli’nin yol kenarında dururken maruz kaldığı PM2.5 oranı ortalama günlük dataların 47 katı fazlayken, bu dataların trenden indiği sırada yüzde 4400’ün üzerinde artış gösterdiği tespit edildi. Taksiye binerken ve metro istasyonunda beklerken PM2.5 kirliliğine de maruz kaldığı tespit edildi. PM2.5’e otomobil lastikleri, fren aşınması ve yoldan kalkan tozun yanı sıra; tren egzozu da neden olabilir. Bu kirletici, insanların sigara içtiği bir bölgeden geçerken, sigaranın yanma sürecinden salındığı sırada da görüldü.
Dış yerlerin yanı sıra iç yerlerde da genel kirliliğe maruz kaldığı görüldü. Bir plazada çalışan Bünyamin’in, ofisine giderken elde ettiği bilgiler yakınlardaki fast-food tezgahlarından kaynaklı paklık eserlerinden yayılan VOC’larda bir artış olduğunu gösterdi. Emsal sonuçlar bir kafeye gittiğinde de görüldü. VOC düzeylerinin ortalama günlük düzeylerin 16 katı olduğu ortaya çıktı. Meskeninde paklık yaparken de havada uçuşup toz meydana getiren partiküllerden kaynaklanabilecek PM2.5 de tespit edildi.
Dyson’ın teklifleri neler?
Dyson Hava Kalitesi Bilgi Bilimcisi Scott Lowther, hava kirliliğinden kaçınmak için şu teklifleri yaptı:
“Kirli ortamlarda daha az vakit harcamak, hava kirliliğine maruz kalmayı azaltmaya yardımcı olabilir. Dışarıdaki hava temizse bir alanı havalandırmak, kirli havanın daha pak bir alternatifle değiştirilmesine yardımcı olabilirken; konutta kullanılan bir hava temizleme aygıtı bir odanın etrafına daha pak bir hava yayabilir. Daha az kimyasal içeren, daha doğal paklık yahut ferdî bakım eserlerini tercih etmek ve sprey haline getirilmiş eserlerden kaçınmak da kirliliğin azaltılmasına yardımcı olabilir.” dedi.
