Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK Haziran ayına ait enflasyon datalarını açıkladı Buna nazaran Haziran ayında aylık Anadolu yakası escort enflasyon yüzde 4 95 olurken yıllık enflasyon ise yüzde 78 62’e çıkarak son 24 yılın tepesini gördü
Türkiye’de enflasyon özelikle faiz indirimlerinin hızlandığı 2021’in Eylül ayından sonra tırmanışa geçmiş ve Kurtköy escort bayan bu yükselişini aydan aya devam ettirmişti O periyot yüzde 19 58 olan yıllık enflasyon Haziran’da yüzde 80’e kadar ulaşmış oldu
Aynı periyotta dolar ise Türk Lirası karşısında 8 30 düzeylerinden Escort Maltepe 16 70 düzeylerine geldi Yani vatandaşın alım gücü önemli bir erimeye uğradı
Alım gücündeki düşüşün önüne geçebilmek için şimdi yılın başında yaklaşık yüzde 50 artırım gören minimum fiyata Cuma günü yüzde 30’luk yeni bir artırım yapılmış ve minimum fiyat 5 bin 500 liraya çıkartılmıştı Lakin memur ve emekli yıl başında aldıkları artırımın üzerine ne kadarlık bir artırım ekleneceğini bilmiyordu
Haziran ayı enflasyonu ise başka aylardan farklı olarak milyonlarca çalışan ve emekli için de artırım oranının aşikâr olması demek Yılın birinci 6 ayında oluşacak enflasyon oranı memur ve emeklilerin yılın ikinci yarısında alacakları yeni maaşları da belirliyor
TÜİK’in açıkladığı bilgilere nazaran bu oran yani 6 aylık tüketici enflasyonu yüzde 42 35 oldu
Memur ve emekli maaşlarına yapılan zam
Buna nazaran SGK ve Bağ Kur emeklileri Temmuz ayında yüzde 42 35 artırım görecek 2000 öncesi SSK emeklilerinde 3 bin 293 lira olan en düşük emekli aylığı ise 4 bin 687 lira olacak Onun dışındaki tüm kümelerde daha evvel alt hudut 3 bin 500 liraya çıkarılmıştı
Memur ve emeklilerinin yılın ikinci yarısında maaşları ise yüzde 41 85 oranında artacak
En düşük memur emeklisi maaşı 4 bin 289 liradan 6 bin 77 liraya çıkacak
En düşük memur aylığı 9 bin 105 lira
Ayrıca bu artırım oranına nazaran aylık ortalama 7 bin lira alan bir öğretmen 10 bin lira 8 bin 668 lira alan bir öğretmen 12 bin 276 lira 9 bin 706 lira alan bir polis memuru 13 bin 747 lira 11 bin 440 lira alan bir mühendis ise 16 bin 205 lira yeni maaş alacak En düşük memur aylığı da aile yardımı dahil 9 bin 105 lira oldu
ENAG’a nazaran daha fazla olmalıydı
Bir küme akademisyen tarafından oluşturulan Enflasyon Araştırma Kümesi ENAG da yıllık enflasyonu haziran ayı için yüzde 177 55 açıkladı ENAG Haziran’da aylık enflasyonu yüzde 8 31 hesaplarken 6 aylık enflasyonu ise yüzde 71 44 olarak açıkladı
Yani maaş artışlarında kullanılacak olan 6 aylık enflasyonda TÜİK ile ENAG ortasında yaklaşık yüzde 30’luk bir fark oluştu
Pek çok kesim de emekçi memur ve emekli maaşlarında yapılacak artırımın düşük tutulması için TÜİK’in hesaplamayı düşük açıkladığını sav ediyordu
Bugün Cumhuriyet Halk Partisi CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da ENAG yıllık yüzde 176 enflasyon açıkladı TÜİK yüzde 79 Pazar market ortada TÜİK’in bu palavrası emeklinin memurun cebinden çalmak demektir Erdoğan için cürüm işlemeyi bırakın sorumlusu siz olacaksınız biçiminde bir paylaşım yaptı
TÜİK bir işveren gibi
TÜİK enflasyonu ve maaşlara olan tesiri konusunda öteki bir açıklama da Türkiye Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu’ndan DİSK geldi DİSK Lideri İstek Çerkezoğlu TÜİK önünde önünde yaptığı konuşmada şu tabirleri kullandı
Bugün buradayız zira bugün milyonlarca emekçi memur ve emeklinin artırım oranı muhakkak oluyor Milyonlarca vatandaşın cebine girecek para mutfağına girecek ekmek adeta TÜİK tarafından belirleniyor TÜİK ülkemizde adeta bir işveren üzere Bütün emek gelirleri onun açıkladığı orana nazaran belirleniyor O nedenle enflasyonun eksik ölçülmesi yanlışlı ölçülmesi işçilerin hakkının gasp edilmesi demektir TÜİK enflasyonu düşük açıklayarak personelin memurun emeklinin ekmeği ile oynuyor Emeklinin dar gelirlinin enflasyonu TÜİK’in açıkladığı enflasyondan çok yüksek Bunu biliyoruz ve bu asla kabul edilemez TÜİK’i şeffaf olmaya davet ediyoruz
Vatandaşın hissettiği kümelerde yüksek
TÜİK bilgilerine nazaran de vatandaşın en fazla hissettiği alanlarda hayli yüksek enflasyon var
Buna nazaran ulaştırma kümesinde yıllık enflasyon yüzde 123 37 besin ve alkolsüz içeceklerde yüzde 93 93 konut eşyasında yüzde 81 14 lokanta ve otellerde ise yüzde 79 55 oldu Bu durum ise maaş artışlarının daha da yükselmesi beklenen enflasyon karşısındaki tesirini azaltıyor
Ayrıca hizmet enflasyonu başka kümelerden daha kalıcı ve yapışkan olma özelliği ile ayrışıyor Bu noktada ulaştırma ve konut eşyası üzere kalemlerde vakit zaman enflasyon daha güçlü düşse de lokanta ve otel üzere hizmet bölümünü kapsayan alanlarda yükselen enflasyon kolay kolay düşürülemiyor
İşte bu kalemlerde enflasyonun aylardır süratle yükselmesi ve önümüzdeki periyotta de emsal bir grafik izleyeceğine dair beklentiler hem yapılan fiyat artışlarının hem de yapılması planlanan artışların tesirini azaltıyor
Dolar karşısında eridi
Yükselen enflasyon ve Türk Lirası’ndaki paha kaybı bilhassa minimum fiyatın dolar karşısındaki eriyişine deva olamıyor 2016’da 1300 lira olan minimum fiyat 442 dolara denk geliyordu 2017’de 1404 lira olan taban fiyat ile 396 dolar alınabilirken 2018’de 1603 lira olan taban fiyat ile 425 dolar 2019’da 2020 lira olan minimum fiyatla 378 dolar 2020’de 2 bin 324 lira alan taban fiyatla 390 dolar 2021’de 2 bin 825 dolar olan minimum fiyatla 383 dolar ve 2022’de 5 bin 500 liraya yükseltilen taban fiyatla 328 dolar alınabiliyor
Son minimum fiyat artırımından evvel 4 bin 245 lira alan bir çalışanın maaşı yaklaşık 260 dolara denk geliyordu
Enflasyonda hangi küme tesirli oldu
Ayrıca enflasyonda münasebetiyle da alım gücündeki düşüşte en fazla tesir kamu tarafından yapılan artırımlarda görüldü Buna nazaran içki ve sigaradaki vergi artışları ile elektrik doğalgaz çay şeker ve sütteki artırımlar Haziran enflasyonunu belirledi
Haziran ayında ulaştırma enflasyona 1 88 puan besin ve içecekler 0 57 puan alkollü içecekler ve tütün 0 12 puan konut 1 17 puan lokanta ve oteller 0 39 puan ve mesken eşyaları da 0 35 puan tesir yaptı
Ayrıca Haziran ayı artırım şampiyonlarına bakıldığında çay yüzde 19 49 süt yüzde 15 22 meyve ve zerzevat suları yüzde 13 13 peynir ise 12 41 ile listede üst sıralarda bulunuyor Bu da tüketicilerin bilhassa besin enflasyonundan epeyce fazla etkilendiğini gösteriyor
Daha evvel yapılan açıklamalarda tarla üretiminin hızlanması ile besin kümelerinde önemli bir ucuzlamanın kendini göstereceği belirtiliyordu Zerzevat ve meyvede bu durum kısmen gerçekleşse de başka eserlerde pahalılık hâlâ devam ediyor
Tüm bunlar değerlendirildiğinde maaş artırımları bilhassa son 6 aylık enflasyon için önemli derecede telafi edici bir öge olarak görünse de daima artan enflasyon karşısında sabit gelirli vatandaşlar önümüzdeki aylarda yeni artırımlar talep etmek zorunda kalabilir
ÜFE durdurulamıyor
Bu süreçte yıllık üretici enflasyonu da yüzde 138 31’i gördü Üretici enflasyonu geçtiğimiz yılın Haziran ayında yüzde 42 89 Ocak 2022’de ise yüzde 93 53’tü
Ayrıca üretici fiyatlarının tüketici fiyatlarını neredeyse ikiye katlaması ise çalışan bölümün emeğinin karşılığını tam olarak alamadığını gösteriyor
Kira artış oranı yüzde 44 5 olacaktı
Son aylarda satılık konut ve kiralık konut fiyatları durdurulamayan bir artış grafiği izliyor Bilhassa kiracılar bu durum karşısında önemli zorluklar çekiyor Son 12 aylık enflasyonun ortalaması daha evvelki aylarda kira artış oranı olarak uygulanırken yeni bir düzenleme ile bu artış oranı 1 yıl boyunca yüzde 25’te sabitlenmişti Lakin bu sabit oran yalnızca konutlarda geçerli olacak Temmuz’dan itibaren kira yenileme devri gelmiş işyerlerinde yüzde 44 54’lük kira artış oranı uygulanacak Konutlarda ise bu artış 1 yıl boyunca yüzde 25 olarak devam edecek
G20 ülkeleri ortasında en yüksek enflasyon Türkiye’de
Son açıklanan bilgilerle birlikte Türkiye G20 ülkeleri ortasında yüzde 78 6’lık enflasyonla dorukta bulunuyor Türkiye’yi yüzde 58 8 ile Arjantin yüzde 17 1 ile Rusya yüzde 11 73 ile Brezilya yüzde 9 1 ile İngiltere yüzde 8 6 ile ABD yüzde 8 ile İtalya yüzde 7 7 ile Kanada yüzde 7 65 ile Meksika ve yüzde 7 6 ile Almanya takip ediyor