Mayıs ayında Emmanuel Macron tarafından başlatılan bir Avrupa Siyasi Topluluğu fikri şekilleniyor.
Macron, Avrupa Birliği ülkeleri ve komşuları arasında “siyasi koordinasyon için bir platform” oluşturmak istiyor.
Fransa Cumhurbaşkanı, Rusya savaşı ve ardından Ukrayna ve Moldova’ya verilen Avrupa Birliği aday statüsü bağlamında “komşularımızı istikrara kavuşturmanın” “doğru tepki” olabileceğini söyledi.
Amaç, hevesli ülkelere resmi katılımlarından önce Avrupa kulübüne ait olma duygusu vermek olacaktır.
Macron’un girişimi üzerine inşa edilen gayrı resmi bir liderler zirvesi, şu anda AB dönem başkanlığını Çek Cumhuriyeti’nin yürüttüğü Prag’da 6 Ekim’de yapılacak.
Aralarında Birleşik Krallık, İsrail, Türkiye ve AB aday ülkelerinin de bulunduğu 44 ülke AB tarafından davet edildi.
Pek çok kişi tarafından gelecekteki AB katılımlarını yavaşlatmaya yönelik başka bir girişim olarak görülen Macron’un girişimine yönelik ilk itirazlar büyük ölçüde ortadan kalkmış olsa da, çıta hala oldukça düşük görünüyor.
Praglı bir diplomata göre, zirve “bu çalkantılı durumda olumlu bir sinyal” vermeli.
Bu kesinlikle çabaya değer. Ancak AB, komşu bölgedeki jeopolitik sorumluluğunu yerine getirmek istiyorsa, yeni zirve formatları geliştirmek yerine genişleme sürecine daha fazla yatırım yapmalıdır.
Haziran ayında AB zirvesinde Ukrayna ve Moldova’ya adaylık statüsü verilmesi, hiç şüphesiz bir kilometre taşı kararıydı. Bu ülkelerin vatandaşlarına, güvenlik ve istikrarlarıyla ilgili endişeler arasında umut vermekle kalmıyor, aynı zamanda Rusya’ya, AB’nin Putin’in pervasız davranışına boyun eğmeyeceğinin sinyalini veriyor.
Geçen yaz AB’nin de Balkanlar’daki utanç verici çıkmazı aşması ve Arnavutluk ve Makedonya ile katılım müzakerelerinin önünü açması daha az önemli değil. AB genişleme konusunda çok uzun süre ayak sürüdü ve aday devletlerin Avrupa yönelimine olan güvenini baltaladı.
Genişleme sürecini başarılı kılmak AB’nin kendi çıkarınadır. Ve mali yardım, entegrasyon teklifi ve askeri destek yoluyla Ukrayna için angajman bunun için en iyi araç olabilir.
Bu çabaların sürdürülebilir ve etkili olmasını sağlamanın, onları Ukrayna’yı AB’ye kabul etmeye yönelik iyi hazırlanmış bir stratejinin parçası haline getirmekten daha iyi bir yolu yoktur.
Diğer aday ülkeler, yalnızca tarihsel olarak AB’nin en etkili aracı olan Avrupa’ya barış ve istikrar getirme konusunda AB’nin yeniden taahhüdünden faydalanabilir.
Açıkçası, adayların AB yolunda kestirme yol olamaz. Ancak bloğa süreci yumuşatması ve uyurgezerlikten başka bir genişleme rahatsızlığına girmekten kaçınması iyi bir tavsiye olacaktır.
Ancak Avrupa Siyasi Topluluğunun bunu sağlayıp sağlayamayacağı şüpheli. Birleşik Krallık veya İsrail gibi ülkelerin katılımı, onu, tanımı gereği AB genişlemesiyle ilgilenmeye eğilimli olmayacak bir format haline getiriyor.
Prag zirvesinin temel olarak toprak bütünlüğü ve tüm ülkelerin egemenliğine saygı dahil olmak üzere 1975 Helsinki ilkelerini yeniden teyit etmesi bekleniyor.
Fransa’nın tercihlerine uygun olarak, odak noktası Avrupa güvenliği ve jeopolitik zorluklardır. Yılda bir veya iki kez toplanabilecek yeni topluluk, bu nedenle, Rusya’nın yıkımcı politikasını reddetmek için birleşmiş aynı fikirde ülkelerden oluşan bir grup olan AGİT 2.0’a benzeyebilir.
Böyle bir çerçeve, aday ülkelere üst düzey bir stratejik foruma erişim sağlayabilirken, entegrasyon süreçlerini daha anlamlı hale getirmesi olası değildir.
Avrupa Komisyonu’nun üst düzey bir yetkilisinin ifadesiyle “Avrupalı liderler için bir ortak çalışma alanı” olacak, ancak kilit sorular yanıtsız kalacak: Aday ülkelere nasıl güvenilir bir orta vadeli perspektif ve somut faydalar sağlayabilir, katılımın önündeki kurumsal engelleri kaldırmak ve onları bloğa katılmadan önce AB’ye daha iyi entegre etmek?
Önümüzdeki on yılda ve sonrasında AB için kilit bir zorluk, kurumlarının yeni üyeleri özümsemeye hazırlanmaları değil, komşularını Avrupa yanlısı yönelimini, onları kabul edemeden veya kabul etmeye istekli olmadan nasıl sürdürecekleri olacaktır. yakın zamanda herhangi bir zamanda kulübün tam üyeleri.
Bu temel ihtiyacı karşılamak ve Macron’un dediği gibi “mahalleyi istikrara kavuşturmak” için AB’nin yeni bir devlet başkanları konferansı kurmaktan çok daha fazlasını yapması gerekecek. Kriterleri yerine getirir getirmez AB’nin dört özgürlüğüne tam erişim de dahil olmak üzere Avrupa ile bütünleşmeleri için uzun vadeli bir vizyon sağlamalıdır.
Bu teklif, yalnızca uzun vadede AB üyeliğine hazırlanmak için önemli bir yardımı değil, aynı zamanda tam AB üyesi olmadan önce ortak pazara katılmaları halinde uyum fonlarına erişimi de içerecektir. Uluslararası iklim yükümlülüklerini yerine getirmek için bu ülkelerin AB enerji altyapısıyla daha yakından bütünleşmesine yardımcı olmak da gerekli olacaktır.
AB, Ukrayna ve Moldova’dan başlayarak, komşu ülkelere de öz savunma yeteneklerini güçlendirmek, askeri yardım ve düzenli stratejik istişareler sunmak ve siber güvenlik ve stratejik altyapı işbirliğini yükseltmek için somut taahhütler içeren bir güvenlik sözleşmesi sunmalıdır.
Bunlar çalkantılı zamanlar ve AB liderleri Prag zirvesinde olumlu bir sinyal göndermek için ellerinden gelenin en iyisini yapmalı. Ancak genişleme sürecine güvenilirlik ve enerji katmak için daha fazla çaba gösterilmediği takdirde, Avrupa Siyasi Topluluğu, AB’nin jeopolitik mücadelelerini örten bir incir yaprağından başka bir şey olmayacaktır.
Piotr Buras, ECFR’nin Varşova ofisinin başkanı ve şu kitabın ortak yazarıdır: Hayatta kal ve geliş: Rusya’ya karşı uzun bir savaşta Ukrayna’yı desteklemek için bir Avrupa planı.