Financial Times (FT), ABD ve AB’nin Rusya’ya yaptırımlar konusunda Türkiye’ye baskıyı artırdığını, Türk bankacılık kesiminin yasa dışı finansmana art kapı fonksiyonu görme potansiyeliyle ilgili tasalar bulunduğunu yazdı.
FT’ye konuşan ve ismi açıklanmayan Batılı iki yetkili, ABD’nin, Rus iç ödeme sistemi Mir’e entegre olan Türk bankalarını mercek altına aldığını, Brüksel’in ise duyulan tasaları Türk yetkililere direkt aktarmak üzere bir heyet göndermeye hazırlandığını kaydetti.
Haberde AB Komitesinin Mali Hizmetlerden sorumlu üyesi Mairead McGuinness’in önümüzdeki ay Türkiye’yi ziyaret etmeyi planladığı, ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo’nun da geçen ay Türk iş dünyasına “Rusya’nın yaptırımlardan kaçmak için Türkiye’yi kullandığına” yönelik ikazlar içeren bir mektup yazdığı belirtildi.
Yeni yaptırım yerine sıkı yaptırım politikası
Haberde Batılı başkentlerin Rusya’ya yönelik yaptırımların Rus iktisadına umulan ziyanı veremediğini gördüğü ve yeni yaptırımları yürürlüğe sokmak yerine mevcut tedbirlerin daha sıkı bir biçimde uygulanmasına öncelik verdiği belirtiliyor.
FT’ye konuşan bahisle ilgili kaynaklardan biri, mali dalda yaptırım ihlallerine daha fazla odaklanılacağını belirterek “Örneğin üçüncü ülkelere ilişkin mali kurumların Mir ödeme sistemiyle irtibat kurmaması gerektiği bildirisini çok açık bir formda vereceğiz. Zira bu, yaptırımların ihlali riskini beraberinde getiriyor” diye konuştu.
“Ana gaye Türkiye”
Bu ay ABD ile AB ortasında yaptırımların uygulanması konusunda gerçekleştirilen toplantıya katıldığı belirtilen ikinci Batılı kaynak ise yaptırımlarda boşlukların doldurulması gerekliliğine vurgu yaparak Türkiye’nin ana gaye olduğunu söyledi.
Türkiye’nin yanı sıra alınması planlanan tedbirlerin “Kafkaslar, Orta Asya ve Körfez’deki” ülkeleri de kapsadığı kaydedildi.
Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgaliyle başlayan savaşta istikrar siyaseti izleyen Türk hükümetinin Rusya’ya yönelik Batı’nın uyguladığı yaptırımlara katılmaması ve Rusya ile ekonomik iş birliğini güçlendirme siyaseti izlemesi Batılı başkentlerde rahatsızlık yaratıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen ay yaptığı bir açıklamada, Rus Mir ödeme sisteminin Türkiye’de yaygınlaştırılması konusunda “ciddi gelişmeler” olduğunu, beş Türk bankasının bu hususta çalışmalarını sürdürdüğünü belirtmişti.
Mir sistemine üye beş banka
FT, Türkiye’nin en büyük beş bankası; Vakıfbank, Ziraat Bankası, İş Bankası, DenizBank ve Halkbank’ın, Rus Merkez Bankasının Visa ve Mastercard’a alternatif olarak oluşturduğu Mir sistemine üye olduğunu yazdı.
Haberde, geçmişte İran’a yönelik ABD yaptırımlarının delinmesi suçlamalarıyla gündeme gelen DenizBank ve Halkbank’ın, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında sisteme üye olduklarına da işaret edildi.
FT’nin sorularına cevap veren İş Bankası, süreçlerinin ABD yaptırımlarıyla tam ahenk içinde olduğunun altını çizerken DenizBank yaptırıma tabi bankalarla süreç yapmadıklarını ve milletlerarası yaptırımlar çerçevesinde hareket ettiklerini belirtti.
Haberde Türk Dışişleri Bakanlığının, Türkiye’nin yalnızca BM tarafından konulan yaptırımları uygulama siyaseti izlediği istikametindeki açıklamasına da yer verildi.
Planlanan önlemler
FT’nin Batılı yetkililere dayandırdığı habere nazaran yaptırımların daha sıkı bir halde uygulanabilmesi için Ruslar ismine ödemeler gerçekleştiren bireyler, Moskova için paralel ödeme sistemleri oluşturulmasına iştirak eden şirket ve kuruluşlar, Rus ihracat gelirleri ile ilgili süreçlerde Rusya’ya yardımcı olan kuruluşlar ile yaptırımlara tabi Rus sanayi ve savunma ithalatını gerçekleştirenlere odaklanılacağı belirtildi.
Rus yazılım, elektronik ticaret ve siber güvenlik sanayilerinde yaptırım listesine alınan bireylerin sayısının da artırılmasının planlandığı kaydedildi.
DW/BK,TY
