Stockholm ve Helsinki’deki iktidar koridorlarında şampanya buzda.
Sadece üç ay sonra, 30 NATO ülkesinden 28’i, Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini onaylayacak anlaşma değişikliklerini ulusal parlamentolarında onayladı; 24 ülke yeni belgeleri Washington’a teslim etti bile.
Ancak İskandinav şampanya mantarlarının henüz patlamamasının iki nedeni var: Macaristan ve Türkiye.
Eylül ayında Finlandiya dışişleri bakanı, Macar mevkidaşının onay sürecini sürdüreceğine söz verdiğini ve Finlilere Finlandiya veya İsveç’in katılımına herhangi bir itiraz olmadığına dair güvence verdiğini söyledi.
Birkaç hafta önce, Ağustos ayının sonunda, Macaristan’ın Bölgesel Kalkınma Bakanı (ve eski AB Komiseri) Tibor Navracsics, Helsinki’yi ziyaret etti ve Fin milletvekillerine söylediülkesinin NATO üyelik başvurusunu gecikmeden onaylayacağını söyledi.
“Macaristan, Finlandiya’nın NATO üyeliğini destekliyor, ancak Macar parlamentosundaki onay süreci hâlâ devam ediyor.” Finlandiya hükümeti basın açıklamasıanda not edildi.
Ancak bu hafta, Viktor Orbán’ın Fidesz siyasetçileri, muhalefetten sert eleştiriler alan bir hareketle, hem Finlandiya hem de İsveç’in NATO üyelik süreciyle ilgili oylamayı hızlandıracak bir önergenin parlamentoda sunulmasını engellediler.
Önergeyi sunmaya çalışan Macar milletvekili Bertalan Tóth, “Bu, anlaşılmaz ve haksız bir karardır” dedi.
“Finlandiya ve İsveç, NATO’nun kararlı ortaklarıdır, 1994’ten beri İttifak’ın Barış için Ortaklık programına dahil olmuştur ve geçmiş ve şimdiki NATO liderliğindeki barışı destekleme operasyonlarında aktif bir rol oynamışlardır ve oynamaktadırlar.”
Katılım sürecinin tartışılması teoride hâlâ Macar parlamentosunun programında yer alıyor. Ancak, herhangi bir tarih belirlenmedi, bu da şu an için sorunun arka plana atıldığı anlamına geliyor.
Bu Finlandiya ve İsveç için ne anlama geliyor?
Helsinki ve Stockholm’deki perde arkasında, geldiklerini sanan bakanlar ve yetkililer arasında bir dereceye kadar hayal kırıklığı olacak. şimdiye kadar, çok hızlıNATO üyeliği ile, sadece son engellerde engellenecek.
Peki, iki ülkenin de Viktor Orbán ve hükümeti üzerinde daha fazla baskı oluşturmak için yapabileceği bir şey var mı?
Finlandiya’nın bu konuda yapabileceği fazla bir şey olmayabilir” dedi. Minna Ålander, Helsinki’deki Finlandiya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nde araştırmacı.
Euronews’e verdiği demeçte, “Muhtemelen Fidesz, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini AB komisyonunun Macaristan’a sağlanan fonların hukukun üstünlüğü endişeleri nedeniyle dondurulmasına ilişkin son önerisine bağlamayı umuyor.”
“Ancak bu durumda Orban, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliği söz konusu olduğunda Türk kervanına yeni katılıyor gibi görünüyor. Erdoğan birkaç gün önce yaptığı gibi onların katılımını engelleyeceğini açıklamaya devam ettiği sürece, Macaristan hareket etmesi de pek mümkün değil,” dedi Ålander.
Peki Türkiye ile anlaşma nedir?
Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini geciktirme durumu Macaristan’ınkinden daha karmaşık.
Türkler başlangıçta NATO hedeflerini desteklediklerini belirtmişlerdi: Nisan başında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Cumhurbaşkanı Niinistö arasında yapılan bir telefon görüşmesinde Finliler herhangi bir sorun olmayacağına dair güvence aldılar.
Ancak sadece bir ay sonra Türkiye geri adım attı ve Ankara’nın terör örgütü olarak gördüğü gruplara sözde destek de dahil olmak üzere iki İskandinav ülkesinin NATO’ya katılamamasına neden olan bir dizi neden ortaya koydu.
Haziran sonunda Madrid’de yapılacak NATO zirvesine bir ay daha hızlı ileri sarın ve yoğun bir kapalı kapılar ardında diplomasinin ardından Türkiye r her anlaşmaüyelikleri desteklemek – herhangi bir anlaşmazlık noktasını düzeltmek için üçlü müzakereler kurmak da dahil.
O tartışmalar Ağustos ayında Finlandiya’da başladıve sonbaharda devam etmesi bekleniyordu, ancak ayın başında Erdoğan teklifleri onaylamak için yeniden frene bastı.
1 Ekim’de Ankara’da parlamentonun açılışında milletvekillerine, Finlandiya ve İsveç’in Türkiye’ye güvenlik ve terörizm konularında verdikleri “sözleri” yerine getirmemeleri halinde üyelik girişimlerini engelleyeceğini söyledi.
Erdoğan, “Ülkemize verilen sözler yerine getirilene kadar bu konudaki ilkeli ve kararlı duruşumuzu sürdüreceğiz.”
Merhemdeki bir diğer sinek, İsveç kamu yayıncısı SVT’de Erdoğan’la alay eden hicivli bir haber programına Türk öfkesidir. Ankara’daki İsveç büyükelçisi tasfiye için çağrıldı ve zamanlama ülkü olmaktan çok uzak.
“İsveç’in NATO üyeliğine resmi olarak Türk parlamentosunun karar vermesi gerekiyor, ama sonunda karar verecek olan Erdoğan’dır – ve o, alındığını hissederse bir mevkidaşını kesinlikle cezalandırmayı seçebilecek duygusal bir kişidir.” Paul LevinStockholm Üniversitesi Türk Araştırmaları Enstitüsü Müdürü İsveç Haber Ajansı TT’ye verdiği demeçte.
Ankara’nın askeri alışveriş listesi devreye giriyor
Türkiye yeşil ışık yakmasını umuyor ABD F-16 savaş uçakları satın al– ve Finlandiya ve İsveç NATO kararını Amerikalılara bir anlaşmayı onaylamaları için baskı yapmanın bir yolu olarak kullanmak istiyor olabilirler (kıdemli bir Türk askeri komutanı geçtiğimiz günlerde F-16 anlaşması olmazsa Türkiye’nin bunun yerine Rusya’dan yeni savaş uçakları alabileceğini söyledi) ).
Türkiye’nin stratejik çıkarları, [NATO] ittifakının geri kalanından giderek farklılaştı” dedi. toni alarantaFinlandiya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nde bir Türkiye uzmanı olan brifing kağıdı.
Dr Alaranta, “Türkiye’nin Batı ile Rusya arasındaki denge politikasını kararlılıkla sürdürmeye çalıştığı bir dönemde, ülkenin dış politika seçkinlerinin NATO’nun genişlemesini desteklemenin nihai olarak Türkiye’nin çıkarına olup olmadığı konusunda son derece şüpheli oldukları sonucundan kaçmak zor.” yazdı
Ayrıca, Türkiye’nin daha fazla İskandinav NATO üyeliğini “Batı-Rusya ilişkisini daha da gerginleştiren” potansiyel olarak yıkıcı bir unsur olarak gördüğü tartışılabilir dedi.
Ancak, Türkiye’nin eninde sonunda Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini onaylayacağı sonucuna vardı.
Bu sadece bir zaman ve kaldıraç meselesi olabilir.
