Tahran idaresi, ülkede Jina Mahsa Amini isimli bayanın Eylül ortasında ölmesiyle başlayan ve hâlâ devam eden şovlar konusunda Avrupa Birliği’nin (AB) tavrını sert içimde eleştirdi. Şovları, “huzursuzluk yaratma, kundaklama ve terör operasyonları” diye niteleyen İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir-Abdullahiyan, bu tıp şovların barışçıl protestolarla ilgisi olmadığını argüman etti. AB Dış bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile telefon görüşmesi yapan İran Dışişleri Bakanı Emir-Abdullahiyan’ın polisin eylemcilere müdahalesinin de legal olduğunu savunduğu belirtildi. İran Dışişleri Bakanlığı sayfasından telefon görüşmesine dair yapılan açıklamada, Brüksel’in kelam konusu protestoları İran’ın üzerinde baskı aracı olarak kullanılmaması istikametinde uyardığı da belirtiliyor.
İran ile nükleer muahede tehlikede
Alman medyasında yayınlanan haberlerde, AB’nin önümüzdeki Pazartesi günü İran‘a yönelik yeni yaptırım kararı almayı planladığı sav ediliyor. İran idaresi, böylesi mümkün bir adım karşısında Brüksel’i uyarırken, ilgilerin kesilmesi ve hatta AB Büyükelçisi’nin ülkeden hududu dışı edilmesi üzere adımların kelam konusu olabileceği gündeme gelmişti.
Uluslararası gözlemciler, ihtarlarda yer alan tarafta bir gelişme yaşanması halinde, İran ile 2015’te imzalanan ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Donald Trump’ın başkanlığı periyodunda tek taraflı çekilmesiyle çıkmaza giren Viyana Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı (KOEP) Nükleer Anlaşması’nın kurtarılmasının büsbütün imkansız hale gelmesinden kaygılı.
Protestolar İran ile güzelleşme umutlarını yerle bir etti
İran’da Jina Mahsa Amini isimli genç bayanın, başörtüsünü İslami rejimin öngördüğü yasal düzenlemeler çerçevesinde takmadığı savıyla gözaltına alınmasından sonra hayatını kaybetmesiyle başlayan ve hala süren protestolar ile Tahran-Brüksel ortasında ipler giderek gerildi.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir-Abdullahiyan, ülkesinin idaresinin halkın takviyesine sahip olduğunu ve İran’ın darbelerin değil istikrar ve itimadın limanı olduğunu söyledi. Tahran idaresi, ülkede haftalardır süren şiddetli protestoların yabancı güçler tarafından rejimi yıkmak üzere desteklendiği tezini savunuyor.
İran’da 22 yaşındaki Kürt bayan Jina Mahsa Amini, Eylül ayı ortasında “ahlak polisi” tarafından gözaltına alınmış, ardından komaya girdiği ve hastanede tedavi gördüğü bayan gazeteciler tarafından ortaya çıkarılmış, 16 Eylül’de de öldüğü duyurulmuştu. O vakitten bu yana başta Kürdistan bölgesi gelmek üzere İran’da haftalardır genç bayanların başını çektiği ve personellerin de kısmen takviye verdiği ülke çapındaki protestolar aralıksız olarak devam ediyor. Şovlar, Tahran rejiminin temellerinden olan başörtüsü ve bayanın örtünmesine yönelik izlediği baskıcı çizgiye başkaldırı olarak niteleniyor. Kesin olarak doğrulanamayan bilgilere nazaran, ülkede şimdiye kadar meydana gelen şovlarda 200 kişi hayatını kaybetti. Çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtilirken, polisin binlerce göstericiyi de gözaltına aldığı belirtiliyor.
Rusya’ya silah yollandığı savına yalanlama
İran Dışişleri Bakanı Emir-Abdullahiyan, protestolar nedeniyle AB’nin tavrını eleştirmesi dışında Rusya’ya silah gönderdikleri tezlerini da reddetti. İran Dışişleri Bakanlığı’nın sayfasından Josep Borrell ile yapılan telefon görüşmesine ait açıklamada, Tahran idaresinin Rusya’ya silah göndererek Ukrayna savaşında etkin olarak yer aldığı savlarının da gerçeği yansıtmadığı tabiri yer aldı. “Evet Rusya ile askeri açıdan birlikte çalıştığımız doğrudur, lakin silah ihracatı yapılmamaktadır” denildi. İran Dışişleri Bakanı’nın telefon görüşmesinde Borrell’e, savaşın sona erdirilmesi ve insanların acısına son verilmesini temenni edildiğinin de aktarıldığı vurgulandı.
İran idaresi, kamuoyu ve medyada yer alan, İran’ın Rusya’ya Ukrayna savaşında kullandığı insansız hava aracı yolladığı argümanlarını reddediyor. Halbuki Moskova bunun doğruluğunu onaylamıştı. İran, Ukrayna savaşının son bulmasını temenni ettiğini vurgulasa da Tahran idaresi şimdiye kadar Rusya’nın Ukrayna’ya akınlarını eleştirmemesiyle dikkat çekiyor.
dpa/ ETO, BÖ
