TBMM Dışişleri Komitesi Lideri Akif Çağatay Kılıç, ABD Senatosu’nun ulusal savunma yasa tasarısına Türkiye’ye F-16 satışı ile ilgili kısıtlamaları koymama kararını “müttefiklik ruhuna uygun” olduğunu söyleyerek, Senato ile Temsilciler Meclisi tasarılarının uyumlaştırmasının Kasım ortası yapılabileceğini belirtti.
Pentagon’un 2023 bütçesini içeren ABD 2023 Ulusal Savunma Yetkilendirme (NDAA) yasa tasarısına yönelik yaklaşık değişiklik tekliflerini görüşen Amerikan Senatosu, Türkiye’ye F-16 satışını şartlandıran teklifleri de ele almış ve Türkiye’ye F-16 satışını şartlara bağlayan değişiklik tekliflerini tasarının Senato versiyonuna almamıştı.
Kılıç, Diplomasi Muhabirleri Derneği (DMD) üyeleriyle buluşmasında, Senato’nun bu kararını olumlu gördüğünü belirterek, “Müttefiklik ruhu içerisinde olması gereken bir tavır. Bizim beklediğimiz de buydu ve olumlu bir tutumdur” diye konuştu.
Eylül ayı sonunda Kılıç’ın yanı sıra AKP Genel Lider Yardımcısı ve Dış Münasebetler Lideri Efkan Ala, AKP Diyarbakır Milletvekili Mehdi Eker, NATO Parlamenter Asamblesi Türk Kümesi Lideri Osman Aşkın Bak ile AKP İstanbul Milletvekili Volkan Bozkır’ın dahil olduğu bir heyet Washington’da temaslarda bulunmuştu.
Senato kademesinin akabinde Temsilciler Meclisi ile ilgili sürecin de bulunduğunu anımsatan Kılıç, Senato ve Temsilciler Meclisi tasarılarının birbiriyle ahenkleştirilmesini Kasım ayı ortasında ABD orta seçiminden sonra kelam konusu olabileceğini kaydetti.
Kılıç, aslında teknik olarak Türkiye’ye direkt F-16 satışını engelleyen bir yasa ya da unsur bulunmadığını, yalnızca satılması durumunda bunun kurala bağlanmasının istendiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Ama biz diyoruz ki Türkiye olarak hiçbir koşulu kabul etmeyiz. Yani biz şayet bu savunma sanayi eserlerini alır isek Türkiye olarak istediğimiz ve uygun gördüğümüz halde, kendi egemenlik haklarımız ve hükümran bir ülke olarak envanterimizde olan rastgele bir eseri nasıl kullanıyorsak onu da o denli kullanırız. Hasebiyle buradaki uyuşmazlık daha çok silahların yahut savunma sanayi eserlerinin kaideli olup olmayışı.”
Türkiye’nin ABD ile bağlantılarındaki kıymetli önceliklerinden birisinin bu mevzu olduğunu fakat ortada birtakım ihtilaflı bahislerin hala bulunduğunu söyleyen Kılıç, “Bu tasarıdan istediğimiz formda bir sonuç alalım, başka hususları bunun üzerine bina edelim istiyoruz. Yani olumludan başlayıp ondan sonra ihtilaflı durumlara yanlışsız geçelim hedefindeyiz” dedi.
Kılıç, Türkiye’nin kendi savunma endüstrisini geliştirmesinin kıymetli olduğunu da söyleyerek, savunma gerekleri açısından muhtaçlık hissetmesi durumunda ise birinci başvurduğu yerin tekrar müttefikleri olmasının doğal olduğunu kaydetti. Kılıç, “Fakat NATO müttefikleri müttefiklik ruhu içerisinde hareket etmez ise Türkiye’nin kendi savunma endüstrisini geliştirmesi konusundaki kapasitesini de artık görüyorlar ve Türkiye’nin acil gidermesi gereken bir muhtaçlığı olması durumunda da hareket edebileceğini de biliyorlar” diye konuştu.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreçleri
İsveç ile Finlandiya’nın NATO üyelik süreçleriyle ilgili muahedenin TBMM’nin onayına ne vakit sunulabileceği ile ilgili soruya karşılık Kılıç, “topun iki ülkede olduğu” karşılığı verdi.
Kılıç, Finlandiya’nın İsveç’e kıyasla biraz daha avantajlı bir durumda göründüğü yorumlarına katıldığını söyleyerek, İsveç’te yeni bir seçim olduğunu ve yeni gelecek olan hükümetin Türkiye’nin taleplerine daha olumlu bakmasını umduklarını kaydetti. Kılıç, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İsveç’ten bizim istediğimiz kadar olmasa da birtakım olumlu adımlar olmuyor değil. Biz daima şunu söylüyoruz; top bizde değil. Biz ne istediğimizi ne talep ettiğimizi, neyin yapılmasını beklediğimizi açık olarak söyledik. Onlar bunları yerine getirdiği vakit biz de buna nazaran mukabele ederiz.”
