NATO’nun askeri ittifaka iki İskandinav ülkesi daha ekleme planları, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’yı üye olarak kabul etmesini engellemesi nedeniyle “muhtemelen devam edecek”.
Bu bir sonucu yeni raporitibaren Uluslararası Kriz Grububu, Türkiye’nin Stockholm ve Helsinki’ye yönelik “taleplerinden geri adım atmasının pek olası olmadığını” tespit etti.
“Uzun zamandır hissettiği şikayetleri dile getirmek için bu fırsatı kullanıyor, özellikle Batı başkentlerinde ABD ve AB ile birlikte isyancı grup Kürdistan İşçi Partisi’ne (PKK) yönelik hoşgörülü tavırlar olarak görüyor. Terörist olarak listeleniyor” dedi.
Bu son karamsar değerlendirme, NATO liderlerinin Salı günü bir araya gelmesiyle geldi. Madrid’de bir zirveFinlandiya ve İsveç’in ittifaka girdiğini görmesi bekleniyordu.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena AnderssonCumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Genel Sekreteri ile görüşecek Jens StoltenburgSalı günü İspanya’nın başkentinde, ancak üst düzey yetkililer arasında haftalarca süren görüşmelere rağmen çok az ilerleme kaydedilmiş gibi görünüyor.
Niinistö, Pazartesi günü Helsinki’deki resmi konutunda gazetecilere verdiği demeçte, “NATO ulusları birleştirir” dedi.
73 yaşındaki cumhurbaşkanı Madrid zirvesi öncesinde olumlu bir tablo çizmeye çalıştı ve Türkiye ile müzakerelerin bir hafta öncesine göre “zaten biraz daha iyi göründüğünü” söyledi – Türkler son zamanlarda hiçbir toplantıyı iptal etmiyor.
Ancak Niinistö, bunun yerine Türkiye’nin İsveç’ten Finlandiya’dan daha spesifik taleplerde bulunduğunu söyleyerek NATO liderlerinin toplantısında bir anlaşmanın olup olmayacağını düşünüp düşünmediğini söylemedi.
Araştırmacı Matti PesuFinlandiya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nden pazartesi yazdıTürkiye’deki birçok uzmanın çok daha karamsar olduğunu belirtmesine rağmen, bir çözüm bulunabileceği konusunda biraz iyimser olduğunu da belirtti.
Pesu, “Beklentilerin net bir şekilde düşürülmesi, Erdoğan’a kendisini tüm beklentilere rağmen Finlandiya ve İsveç’teki durumu ve ittifakın ortak çıkarlarını karşılayacak ve anlayacak, nazik ve çözüm odaklı bir oyuncu olarak sunma fırsatı veriyor” dedi.
“Madrid’deki liderler toplantısı kilit olacak. Göreceği ilgi kayda değer olacak. Erdoğan’ın esnekliği ona çok fazla iyi niyet ve görünürlük kazandırabilir. Madrid’de sonuçsuz bir lider toplantısı NATO’nun prestijini zedeler.”
Mina Ålanderitibaren Alman Uluslararası ve Güvenlik İşleri EnstitüsüMadrid öncesinde düşüncelerini özetledi: “Böyle üst düzey bir toplantı iyi ama bir ilerleme olacağından şüpheliyim. Daha önce de söylediğim gibi – evetse bu olumlu bir sürpriz olur.”
Ankara’ya taviz vermek için halkın iştahı az
Türklerin, NATO üyelik ablukasını kaldırmayı kabul etmeden önce, Finlandiya ve İsveç’le çözümlemek istedikleri bir yığın şikayet listesi var.
Kürt PKK grubunun işe alım, kaynak yaratma ve propaganda faaliyetlerinin önlenmesini içerir. Türkiye ayrıca Fin ve İsveç makamları tarafından 30’dan fazla kişinin iadesini istiyor – bazıları sözde PKK aktivisti, diğerleri Erdoğan’ın 2016’da kendisini devirmeye yönelik bir girişimin arkasında olduğuna inandığı Gülen hareketinin üyeleri olduğu iddia ediliyor.
Ancak Finlandiya’da Pazartesi günü yayınlanan en son kamuoyu yoklaması, Türkiye’nin taleplerine boyun eğme konusunda pek istek göstermiyor.
A Helsingin Sanomat için anketGazete net bir şekilde Finlilerin %70’inin Türkiye’yi memnun etmek için mevzuatta veya ilkelerde bir değişiklik olması gerektiğini düşünmediğini tespit etti.
Sadece %14’ü Finlandiya’nın Türk taleplerini kabul etmesi gerektiğini düşünüyor.
Türkiye’ye karşı en sert tavrı Yeşiller ve Sol İttifak siyasi partilerinin destekçileri alırken, taviz vermeye en istekli aşırı sağ Finler Partisi destekçileri oldu.
Aynı anket, Finlilerin %79’unun şu anda NATO üyeliğini desteklediğini ortaya koydu – bu konuda yirmi yıldan uzun bir süre önce yapılan anketlerin başlamasından bu yana rekor bir rakam – %10’u NATO’ya katılmaya karşı ve %11’i kararsız.
