Odessa Limanı’nı vuran Rusya, bu taarruzun Moskova ile Kiev ortasındaki tahıl mutabakatını “etkilememesi gerektiğini” belirtti.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya’nın Cumartesi günü gerçekleştirdiği akının Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğunda imzalanan tahıl muahedesine mümkün tesirleri hakkında değerlendirmede bulundu.
Peskov, Ukrayna tahılının yurt dışına ihraç edilebilmesi için belirlenen üç limandan biri olan Odessa Limanı’na yönelik Rus saldırısı için “Sevkiyatın başlamasını etkileyemez, etkilememeli” sözünü kullandı. Peskov, Rus ordusunun bu atakta “sadece” askeri altyapıyı maksat aldığını ve kelam konusu maksatların “tahıl ihracatında kullanılan altyapıyla hiçbir ilgisi olmadığını” belirtti.
Rus yetkililer dün yaptıkları açıklamalarda da limandaki bir Ukrayna askeri gemisinin ve ABD tarafından temin edilen silahların bulunduğu bir deponun vurulduğunu öne sürmüştü.
Ukraynalı yetkililer defüze saldırısı sırasında Odessa Limanı’ndaki silolarda tahıl bulunduğunu lakin besin stoklarının ziyan görmediğini bildirmişti. İki füze isabet eden limanın yalnızca altyapısının ziyan gördüğünü belirten Ukraynalı yetkililer, atakta yaralananlar da olduğunu duyurmuştu. Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, saldırıyı “barbarlık” olarak tanımlamıştı.
Batı tepkili
Haftalarca süren müzakerelerin akabinde geçen Cuma günü İstanbul’da imzalanan muahede, Odessa bölgesindeki üç Ukrayna limanından tahıl ihracatı için Karadeniz’de koridor açılmasını öngörüyor. Mutabakat, savaş nedeniyle Ukrayna silolarında sıkışıp kalan 20 ila 25 milyon ton buğdayın ihracatının mümkün kılınmasını hedefliyor.
Ancak Rusya’nın mutabakattan kısa mühlet sonra Odessa Limanı’nı gaye alması, Batılı devletlerin yansısına neden oldu. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, bu akının Rusya’nın tahıl mutabakatına bağlı kalacağına dair inancı önemli halde sarstığını belirtmişti.
Kremlin’den BM’ye çağrı
Rusya ve BM, İstanbul’daki buluşmada Rus tarım eserlerinin ihracatına yönelik bir memorandum da imzalamıştı. BM, kelam konusu memorandumda, tahıl ve gübre üzere kimi Rus eserlerinin global piyasalara erişiminin kolaylaştırılması için Moskova’ya teminat vermişti.
Peskov, Ukrayna tahılıyla ilgili mutabakatın muvaffakiyete ulaşabilmesi için BM’nin de Rus tarım eserleri konusunda üzerine düşeni yapması gerektiğini söyledi.
Rus sözcü, “Doğrudan değil lakin dolaylı yoldan kısıtlamalar var. Açlığın hissedilir bir hâl almaya başladığı bölgeler başta olmak üzere milletlerarası piyasalar için hayati değere sahip olan bu sevkiyatları büsbütün gerçekleştirmemize imkân tanınmıyor” diye konuştu.
Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük tahıl üreticileri ortasında yer alıyor. Rus işgali başlamadan evvel dünyada ticareti yapılan buğdayın yaklaşık yüzde 30’u bu iki ülkeden sağlanıyordu.
DW,AFP,rtr/CÖ,EC
