Sırbistan ve Kosova, yaşanan tansiyonun akabinde karşılıklı olarak vatandaşlarının hür seyahati konusunda uzlaşma sağladı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’nin arabuluculuğunda yapılan müzakerelerin akabinde iki ülke ortasında hür sirkülasyon konusunda muahedeye varıldığını duyurdu.
Borrell’in Cumartesi akşamı yaptığı açıklamaya nazaran, Sırbistan, Kosova kimliğini taşıyanlardan ülkeye giriş ve çıkışlarda özel bir evrak istemeyecek; buna karşılık olarak da Kosova, Sırbistan kimliği taşıyanlardan benzeri bir doküman isteme planlarından feragat edecek. Kosova, kelam konusu uygulamayı Eylül ayından itibaren yürürlüğe koymayı planlıyordu.
Borrell, iki ülke ortasında manisiz bir halde seyahat edilebilmesini öngören muahedeyi “Bir Avrupa çözümü” olarak nitelendirdi.
Kosova Başbakanı Albin Kurti, “karşılıklılık ilkesine” dayanan muahedeyi memnuniyetle karşıladığını tabir ederek, “iyi komşuluk ilişkileri” çerçevesinde bunun vazgeçilmez olduğunu vurguladı.
Sırbistan hükümetinin Kosova ile bağlantılardan sorumlu yetkilisi Petar Petkoviç, varılan muahedeyi “Kosova topraklarında barış ve istikrar ile Kosova’da yaşayan Sırpların Sırp kimliği taşımayı sürdürebilmelerinin ve böylece Sırp devletinin bu bölgede mevcudiyetinin” teminat altına alınması için atılan bir adım olarak kıymetlendirdi.
Gerilim tırmanmıştı
Kosova 2008 yılında Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etmiş olmasına karşın, Belgrad Kosova’yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve kendi toprağı olarak görüyor. Kosova’nın kuzeyinde yaşayan Sırp azınlık ise Belgrad’a bağlılığını koruyor.
Kosova hükümetinin Sırp kimliği ve araba plakası taşıyan bireylerin ülkeye girişine yeni düzenlemeler getirmesi üzerine ay başında bölgede tansiyon tırmanmıştı.
Sırpların Kosova’ya girişte Kosova makamlarınca düzenlenmiş müsaade dokümanı ve süreksiz Kosova plakası almasını mecburî kılan düzenleme mütekabiliyete dayanıyor. Sırbistan, Kosova’dan Sırbistan’a girişlerde yıllardır emsal bir uygulama sürdürüyordu. Tansiyonun tırmanmasıyla AB devreye girmiş ve Kosova hükümeti düzenlemeyi süreksiz olarak geri çekmişti.
Soruna tahlil bulunması gayesiyle Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Kosova Başbakanı Kurti, AB’nin arabuluculuğunda Brüksel’de bir ortaya gelmişti.
Otomobil plakaları ile ilgili sorun sürüyor
AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Borrell, Cumartesi günkü açıklamasında, seyahat özgürlüğü konusundaki problemlerin şimdi tam olarak çözülmediğine de işaret etti. Borrell, araba plakalarına ait sorunun tahlili için her iki önderin de “pragmatizm ve yapıcılık göstermeye devam etmesini” beklediğini söyledi. Kosova, ülkenin kuzeyinde Sırp azınlığın arabalarında de Kosova plakalarının kullanmasının zarurî tutulmasını öngörüyor.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, araba plakası sıkıntısının seyahat düzenlemesinden “çok daha karmaşık” bir sorun olduğunu söz etti.
Aralarında AB ülkeleri ile ABD’nin de bulunduğu yaklaşık 100 ülke, Kosova’nın bağımsızlığını tanırken, Sırbistan’ın müttefiki sayılan Çin ve Rusya Kosova’yı bağımsız bir ülke olarak kabul etmiyor.
AFP, DW/JD, CÖ
