Ticaret Bakanlığı tarafından Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme ile Mesafeli Mukaveleler Yönetmeliğinde değişiklikler yapıldı. Online alışverişlerde iade süreçlerine çeşitli kısıtlamalar getiren düzenleme 1 Ekim 2022’de yürürlüğe girecek.
Telefon ve bilgisayarlarda cayma hakkı kaldırıldı
Düzenlemenin en dikkat alımlı hususu olarak online alışverişlerde telefon, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlarda cayma hakkı kaldırıldı. Müşteriler satın aldıkları esere hiçbir ziyan vermeden yahut eserinin kutusunu açmadan iade etmek istese dahi satıcılar iadeyi kabul etmeyebilecek. İade için satıcının inisiyatifine bakılacak. Eserde kusur bulunması yahut yanlış eser gelmesi üzere keyfi olmayan durumlar cayma hakkı dışında değerlendirildiği için satıcı bu durumlarda iade almak zorunda olacak.
Buna ek olarak tescil mecburiliği bulunan dronelarda, Karayolları Trafik Kanununa nazaran tescili mecburî olan araçlar ve suramı servis tarafından yapılması zarurî olup heyetimi yapılmış eserlerde cayma hakkı kapsamının dışında tutuluyor. Bu eserler şartsız kuralsız formda iade edilemeyecek.
Edinilen bilgilere nazaran bu düzenlemeyle alışveriş kararı öncesi tüketicilerin gerekli ve kâfi araştırmayı yaparak kelam konusu hakkın gereksiz ve keyfi kullanımının neden olduğu kaynak israfının önlenmesi, çoğunluğu ithal olan bu malların neden olduğu ithalat masraflarının azaltılması, etrafa verilen zararın engellenmesi, sürdürülebilir tüketim ve yeşil dönüşüme katkı sağlanması amaçlandı.
Resmi Gazete’de yayımlanan karar ile aralı satış Kontratının 15. hususundaki, “Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, tüketici aşağıdaki kontratlarda cayma hakkını kullanamaz:” tabirine şu bentler eklendi:
“ı) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa nazaran tescili mecburî olan taşınırlar ile kayıt yahut tescil zaruriliği bulunan insansız hava araçlarına ait kontratlar.
i) Tüketiciye teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ait kontratlar.
j) Canlı müzayede halinde açık artırma yoluyla akdedilen mukaveleler.
k) Tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı yahut yetkili servis tarafından heyetim yahut montajının yapılacağı belirtilen mallardan suram ya da montajı yapılanlara ait kontratlar.”
Cayma hakkında fiyatsız kargo mecburiliği kalkıyor
Mesafeli satış mukavelelerinde, cayma hakkının kullanılması durumunda müşteri fiyatsız kargo ile eseri satıcıya gönderebiliyordu. Yeni düzenlemeyle birlikte ücretsiz kargo mecburiliği kalkıyor. Mukavelede, cayma hakkının kullanılması durumunda kargo fiyatını müşterinin ödemesi kararlaştırılabilecek. Müşteri, satıştan evvel bu mevzuda bilgilendirilecek. Artık keyfi nedenlerle eseri iade etmek istediğinizde kargo fiyatı ödemek zorunda kalabilirsiniz.
E-ticaret düzenlemesi Meclis’te kabul edilerek maddeleşti
Buna ek olarak iade yahut değişim üzere durumlarda müşterinin eseri satıcıya gönderme müddeti 14 güne çıkarıldı. Talep oluşturduktan sonra 14 gün içerisinde eseri satıcıya teslim edebilirsiniz.
Kart limiti korunacak
Kredi kartı ile yapılan ödemelerde cayma hakkının kullanılması halinde yasal olarak azami 14 gün içinde satıcı yahut sağlayıcı ile aracı hizmet sağlayıcı tarafından tüketiciye yapılması zarurî bedel iadelerine ait olarak kart çıkaran kuruluşlara aktarılan fiyatın kart çıkaran kuruluşa ulaşmasını takiben kartın kullanılabilir limitine tek seferde ek edilmesi sağlanacak. Bu kararın 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girmesi öngörülürken, bu düzenlemeyle tüketicilerin kredi limitlerinin haksız yere azalmasından ötürü finansmana ulaşmalarının önündeki mani kaldırılmış oldu. Yönetmelikteki öteki düzenlemeler ise 1 Ekim 2022’de yürürlüğe girecek.