Rekabet Kurulu’nun kartel-uyumlu hareket münasebeti ile Yumurta Üreticileri Merkez Birliği’ne (YUM-BİR) üye birlikler ile üretici şirketlere yönelik aldığı soruşturma kararı, bölümde geniş yankı uyandırdı. Kapanan ihraç pazarları ve artan maliyetler nedeniyle daima kan kaybeden daldan soruşturmaya itiraz geldi. YUM-BİR’e üye birlik liderleri ve firma yetkilileri tarafından yapılan açıklamalarda, daima ziyan eden, küçülen ve iflaslar yaşayan kesimin bu tarafta bir mutabakat içinde olamayacağı belirtilerek, kendilerini savunma ve karşı dava hakkının kullanılacağı tabir edildi.
Soruşturmaya mevzu olan savın tersine birlikler ortasında yapılan görüşmelerin piyasanın durumu ile ilgili bilgilendirmelerden ibaret olduğu, hedefin bölümdeki yapısal sorunların çözülmesine yönelik bir gayret olarak okunması gerektiğinin altı çizildi.
Soruşturma kapsamına giren birtakım birlik ve şirket yöneticileri çekincelerini lisana getirerek bahse yönelik yorum yapmaktan kaçınırken, Dünya gazetesine konuşan kesim temsilcileri değerlendirmelerinde, mukadderatına terk edilen bölümün girdiği darboğazdan çıkmak için önemli bir çaba verdiklerine, tahlil arayışlarının ise sonuçsuz kaldığına dikkat çekildi.
Soruşturma sonunda, yumurta üreticilerine yönelik tezlerin gerçekle ilgisi olmadığının da ortaya çıkacağı kaydedildi. Firmaların daima küçülmesi ve artan iflaslarla birlikte yumurta üretiminin düşeceği, arz-talep istikrarına bağlı olarak yumurta fiyatların daha da artacağı tarafında görüş bildiren kesim temsilcileri, ilerleyen süreçte bu durumun alım gücü daima düşen tüketicileri daha fazla etkileyeceği ikazında bulundu.
“MALİYETLER DÜŞMEDEN ÜRETİM SÜRDÜRÜLEMEZ”
Bandırma YUM-BİR Lideri Mehmet Aytekin:
Rekabet Kurulu’nun devir periyot enflasyonu tetikleyen eserler ile alakalı soruşturma açtığını biliyoruz. Şu anda da temel besin hususu yumurta gündemlerinde. Dünyada artan emtia fiyatları ile ülkemizde artan döviz kuru maliyetlerimizi her geçen gün arttırıyor. Yeni yumurta maliyetimiz 1,4 lira, satış fiyatımız ise 0,90 kuruş civarında. Yem, güç, nakliye maliyetlerimiz düşmeden, bu koşullarda yumurta üretimi sürdürülemez. Yumurta stoklanamayan fakat her gün üretilen bir mal. Fiyatını yalnızca arz-talep belirler. Aksi olsaydı üretici hiç ziyan etmezdi.
“KURULA RAPORUMUZU SUNACAĞIZ”
Gaziantep YUM-BİR Lideri Ömer Marakoğlu:
Yumurta üreticileri olarak bir müddettir ziyanına satış yapıyoruz. Maliyetlerimiz önemli oranda artmış durumda. Rekabet Kurulu’nun soruşturması kapsamında önümüzdeki hafta geçmiş devir fiyatlarına ait bir rapor hazırlayıp, konseye sunacağız. Bunların sonucunda da kartel oluşturma üzere bir durumun olmadığı ortaya çıkacak.
“PİYASADA YUMURTA TAVUĞU KALMAYACAK”
Tavşanlı YUM-BİR Lideri Kemal Öztürk:
Yumurta üreticilerinin ziyanı son vakitlerde 4 kat arttı. Kesimde fiyatlar üzerinde bir mutabakat yapılarak tüketiciye daha yüksek fiyatla satış yapılması kelam konusu olamaz. Şayet bu türlü bir muahede varsa niçin ürettiğimiz yumurtayı ziyan etmeyi göze alarak maliyetlerin altında satıyoruz. Yem ve güç maliyetlerinde geldiğimiz nokta ortada. Üreticiler daima kümes kapatıp, tavukları kısma gönderip küçülüyor. Üreticilerimizin ardındayız. Yumurta üreticileri batıyor. İflaslar ve bölümden çıkan firma sayısı artıyor. Piyasada yumurta tavuğu kalmayacak ve vatandaş 30’lu koliyi 100 liraya alacak. Savunmamızı yapacağız.
“ÜRETİM AZALACAK, FİYAT ARTACAK”
Kubatoğlu Yumurta İdare Heyeti Lideri Naki Özkubat:
Açılan soruşturmayı hakikat bulmuyoruz, güç bir devirden geçen üreticinin küstürülmemesi gerekiyor. Yumurta üretiminin Türkiye’deki ekonomik pahası çok düşük. Bu nedenle yumurtanın kartelleşme kümesine girme talihi yok. Çorum’da ve ülke genelinde kartelleşme olması kelam konusu değil. Şayet kartelleşme aranıyorsa yabancılaşmış kümelerde aranmalı. Türkiye’nin yumurta kesimindeki firmaların yüzde 99’u yerli ve ulusal üretici. Şu an büyük ziyanlar ediyoruz fakat hiç sesimiz çıkmıyor diye üreticilerin üzerine geliniyor. Çorum’da geçmişte 174 yumurta üreticisi varken şu anda yalnızca 24 tane kaldı. Üretici olarak, 3-5 ay yahut yılbaşında yumurta üretiminin azalacağını ve yumurta fiyatının artacağını düşünüyorum.
