Hans Völkl, bugün bile rotorların sesini duyduğunda midesinin bulandığını söylüyor. 6 Eylül 1972 gecesinden beri, iki Bell-UH 1 helikopterinin gürültüsü hâlâ kulaklarında yankılanıyor.
Völkl, o sırada Alman ordusu Bundeswehr’e ilişkin Fürstenfeldbruck hava üssünde vazifeli bir askerdi. Kulede gece nöbeti tutuyordu. 21 yaşındaki genç, Münih’e yalnızca 20 kilometre uzaklıktaki Olimpiyat Köyü’nde yaşanan dramı televizyondan takip etmişti. O sabah Filistinli teröristler, İsrail Olimpiyat kafilesinin kaldığı odaya girdi. Halterci Josef Romano ve güreş antrenörü Mosche Weinberg’i silahla vurdular ve öteki dokuz İsrailli’yi rehin aldılar.
Olimpiyat köyünde endişe dolu saatler
Akşam saatlerinde sekiz saldırgan, dokuz rehineyle birlikte iki helikoptere bindi. İsrail ve Almanya’daki hapishanelerde bulunan silah arkadaşlarının hür bırakılması talepleri yerine getirilmemişti. Saatler süren pazarlığın akabinde periyodun Almanya İçişleri Bakanı Hans-Dietrich Genscher, eylemcilere Mısır’ın başşehri Kahire’ye inançlı bir biçimde ulaşma kelamı verdi. Helikopterler onları, bir yolcu uçağının beklediği Riem havaalanına götürecekti.
Ancak bunun yerine helikopteri kullanan Federal Hudut Muhafızlarının pilotları, teröristleri Fürstenfeldbruck’taki Bundeswehr hava üssüne götürdü. Völkl, DW’ye verdiği mülakatta, helikopterlerin saat 22.30 sularında sis bulutlarının içinden geçip yer kattaki nöbet odasının penceresinin önüne indiğini hatırlıyor.
Fürstenfeldbruck fiyaskosu
Polis özel timinin planına nazaran, keskin nişancılar burada teröristleri öldürecek ve rehineler hür kalacaktı. Lakin plan aykırı tepti. Aksiyoncular, açılan ateşe ellerindeki kalaşnikof silahlarla karşılık verdi. Alman güvenlik kuvvetleri tam bir acemilik sergiledi. Rehine kurtarma konusunda özel bir eğitimleri ya da deneyimleri yoktu. Polislerin ortasında uyumu sağlayacak telsiz irtibatları da mevcut değildi. Hatta birtakım polisler, kendi arkadaşlarının açtığı “dost ateşine” gaye oluyordu.
Völkl ve hava üssündeki öteki askerlere, teröristlerin ve rehinelerinin Fürstenfeldbruck’a gelmekte oldukları bile haber verilmemişti: “Gece nöbetinde olduğumuz için kendimizi ansızın bu olayın içinde bulduk. Kimse bize evvelce bir şey söylememişti.”
Kurşunlar havada uçuşurken, Völkl bir radyatör boşluğuna sığındığını hatırlıyor. Nöbet odasından yalnızca birkaç metre ötede mevzilenen polislerden birine, seken kurşunlardan biri isabet etti. Devamının Völk’den dinliyoruz: “İşte o vakit Anton Fliegerbauer vuruldu. Orada öylece yatıyordu. Duvarlar, sıçrayan kemik kesimleri ve kanla doluydu. Başından vurulmuştu.”
Barış şenliği kana bulandı
Silah sesleri gece yarısına kadar hava üssünde yankılandı. Sonra şiddetli bir patlama meydana geldi. Bir teröristin, el ve ayakları bağlı olan rehinelerin bulunduğu helikopterlerden birine el bombası attığı anlaşıldı. Fürstenfeldbruck’ta gün ağarırken tüyler ürperten görüntü da netleşti: Polis memuru Anton Fliegerbauer dışında beş terörist hayatını kaybetmişti. İsrailli rehinelerden ise hiçbiri sağ kurtulamadı.
Münih’teki Olimpiyat Oyunları ile Almanya, tüm dünyaya dost yüzünü göstermek istemişti. Savaştan ve altı milyon Yahudi’nin Almanlar tarafından öldürülmesinden yalnızca 27 yıl sonra, bu tertibin bir “barış festivali” olması planlanmıştı. Lakin Museviler bir kere daha Alman topraklarında öldürülüyordu ve Alman devleti onları korumaktan yeniden aciz kalmıştı.
40 yıllık sessizlik
Bir günlük orta ve cenaze merasiminin akabinde Münih’teki Olimpiyat Oyunlarına devam edildi. Fürstenfeldbruck fiyaskosu için siyasetçilerden ya da polisten özür gelmedi. Hiçbir soruşturma komitesi kurulmadı, hiç kimse başarısız operasyonun sorumluluğunu üstlenmedi. Öte yandan kurbanların yakınları, soruşturma evraklarına ulaşabilmek için onlarca yıl gayret etmek zorunda kaldı. Daha yüksek tazminat ödenmesi için de hâlâ eforlarını sürdürüyorlar. Münih’teki 50’nci yıldönümü anma merasimlerinden ise pek çok kurban yakını uzak durmayı tercih ediyor
Ludwig Spaenle, “Tanıklara ve kurbanların ailelerine neredeyse hudut bozucu akrabalar üzere davranıldı” diyor. Spaenle, Bavyera eyaletinin antisemitizm sorumlusu ve taarruzla yüzleşmekte kararlı. Federal Almanya Cumhuriyeti o periyotta terör karşısında başarısızlığa uğramıştı. Spaenle DW’ye verdiği mülakatta “Sonrasında yaşananlar da vahim bir devlet başarısızlığıdır” diyor. “İnsanlar kimi şeyleri çok çabuk ve son derece şuurlu bir biçimde unutmak istiyordu. Bu bahiste sessiz kaldılar. Halka açık bir anma merasimi de yapılmadı.” Yalnızca son on yıl içinde, örneğin Olimpiyat Parkı’nda bir anıtın yapılması üzere birtakım küçük adımlar atılmak suretiyle 1972’deki olaylarla yüzleşmek, saldırıyı ve kurbanları anmak için az da olsa çaba gösterildi.
Travma bastırılıyor
İster Hans Völkl üzere bu vahim olaya yakından şahitlik etmiş olsun, ister yalnızca televizyon ve gazetelerden kanlı saldırıyı takip etmiş olsun; herkes mümkün olduğunca süratli bir biçimde olağana dönmeye çalıştı. Völkl, Fürstenfeldbruck üssünde, helikopterlerin enkazı kulenin önünde durmasına karşın, birkaç gün sonra eğitim uçuşlarının hiçbir şey olmamış üzere devam ettiğini söylüyor. Ruhsal takviye vermek bir yana, tabipler bu çeşit şoklara karşı en tesirli tedavi formunun bir kadeh konyak içmek olduğunu savunuyordu.
Yıllarca bu kanlı akının görgü şahitlerini arayan Fürstenfeldbruck Tarih Derneği Lideri Anna Ulrike Bergheim, “Bu cins travmatik hadiseleri genelde bastırmaya çalışırız” diyor. Hava üssündeki kulenin koridorlarında yürürken, 6 Eylül 1972 gecesi her odada kimin bulunduğunu söyleyebiliyor.
“Yaşadıklarınız sizi nasıl etkiledi?”
Bergheim DW’ye verdiği bir mülakatta, “Kesinlikle orada bulunan beşerler bu taarruzla yüzleşmedi. Pek çok görgü şahidi daha yeni yeni ortaya çıkıyor, zira lakin artık bu hususta konuşabilecek duruma geldiler” saptamasını yapıyor. Bergheim, uzun müddet ihmal edilenlerin yalnızca kurban yakınları olmadığını da söylüyor. “50 yıl boyunca devlet, o gece orada olanları, polis memurlarını, hava kuvvetleri mensuplarını, yangını söndürürken vurulan itfaiyecileri hiç umursamadı. Bu insanlara 50 yıl boyunca hiç sorulmadı: O an yaşadıklarınız sizi nasıl etkiledi?”
Hans Völkl bugün 6 Eylül 1972 gecesi yaşadıklarını, örneğin André Spitzer ve Yossef Gutfreund’un cesetlerini elleri kelepçeli vaziyette helikopterlerde gördüğünü detaylı olarak anlatabiliyor. Kurbanların yakınlarıyla ise temas kurmaya çalışmamış, zira yangına körükle gitmek istememiş. Münih katliamından 50 yıl sonra bile, hâlâ söylenmesi gereken daha çok şey var.
