Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Başşehir Kültür Yolu Şenliği çerçevesinde Kurtuluş Savaşı Müzesi’nde gerçekleştirilen ‘Kültür ve Sanat Tasavvurumuz’ söyleşine katıldı.
Kalın, programın akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
“Türkiye’ye yönelik terör tehditleri büsbütün ortadan kalkmış değil”
Suriye’nin kuzeyinde yapılması beklenen olan operasyona ait de açıklamalarda bulundu.
Kalın açıklamalarında sözleri kullandı:
“Suriye’nin kuzeyinde Türkiye’ye yönelik tehditleri bertaraf etmek hedefiyle biz Suriye’ye üç tane büyük askeri harekat yaptık geçtiğimiz 5-6 yıl içerisinde. Bunlar da büsbütün Türkiye’nin yasal güvenlik telaşları çerçevesinde yapılan operasyonlardı. Bu mühlet zarfında 2019 yılında hem Amerikalıları hem Rusya tarafıyla Fırat’ın doğusunu ve batısını kapsayacak formda iki mutabakat yapmış olmamıza karşın bu bölgelerden Türkiye’ye yönelik terör tehditleri büsbütün ortadan kalkmış değil. Dahası bu mühlet zarfında hayatını kaybeden pek çok Suriyeli var.
“Kimseden müsaade alacak değiliz”
PYD ve YPG’nin orada denetimi altında olan bölgelerde bilhassa Fırat’ın doğusunda savaş hatası işlediğine dair öbür hatalar işlediği ve başka kurumları, bireyleri, muhalifleri kendilerinden olmayan öteki Kürt örgütleri de dahil olmak üzere şahsiyetleri de dahil olmak üzere suikastlerde öldürdüğünü, baskı yaptığını hepimiz biliyoruz. Lakin bilhassa kendi hudut güvenliğimizi korumak için ve bugüne kadar nasıl birtakım önlemler aldık, askeri operasyonlar düzenlediysek, bundan sonra da bu tarafta adımlar atmak Türkiye’nin en legal hakkıdır, en legal talebidir. Bu tarafta biz kimseden müsaade alacak da değiliz.”
“Görüntülerin, yapıların örgütlenmelerin tolere edilmesi asla kabul edilemez”
İHA’nın haberine nazaran; Fransa ve Almanya büyükelçilerinin bakanlığa çağrılarak nota verildiği hatırlatılarak, bu mevzuda farklı bir adım atılıp atılmayacağı sorusu üzerine Kalın, şu sözleri kullandı:
“Şimdi bu imgeler, bu faaliyetler asla ve asla kabul edilemez. İkili ilgiler bağlamında NATO ittifakı bağlamında, terörle çaba bağlamında; bu imajların, yapıların örgütlenmelerin tolere edilmesi müsamaha gösterilmesi asla kabul edilemez. Bunlarla çabamız her vakit ve yerde devam edecek.
“Kararlı gayretimiz de bundan sonra devam edecek”
Aslında bu imgeler bile Dışişleri Bakanımızın da söz ettiği üzere terörle gayret konusunda Türkiye’nin tezlerinin ne kadar haklı olduğunu bir defa daha ortaya koyuyor. Yani Avrupalı dostlarımız farklı terör örgütleri tariflerinden hareketle PYD’nin, YPG’nin, gibisi yapıların terör örgütü olmadığı, veya bunların bir kadro sivil toplum kuruluşları örgütleri olduğuna dair savlarının, tezlerinin hiçbir geçerliliğinin olmadığını, bizim açımızdan hiçbir kararının olmadığını tekraren söz ediyorum. Bunu her seviyede ve Avrupalı mevkidaşlarımızla muhataplarımızla gündeme getirmeye devam edeceğiz. Bu yapılanmalara karşı kararlı çabamız de bundan sonra devam edecek.
“1-2 hafta içerisinde operasyonun başlaması muhtemel”
8 Haziran’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türkiye’ye geleceği bilgisini veren Kalın, “O gün bu mevzu Rus tarafıyla ayrıntılı bir halde ele alınacak. Dışişleri Bakanımızla birlikte BM Genel Sekreter Yardımcısı bugün ve yarın Moskova ziyaret ediyor. Orada o da Ruslarla bu mevzuyu görüşecek. Biz aslında Ukrayna tarafıyla da görüşmelerimiz devam ettiriyoruz. Yani önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde bu görüşmeler ve müzakereler sonucunda bu operasyonun başlaması kuvvetle mümkün görünüyor.” dedi.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine yönelik yapılan görüşmeleri pahalandıran şunları kaydetti:
“Geçen hafta çarşamba günü Cumhurbaşkanımızın talimatıyla Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal ile tıpkı vakitte Ulusal Savunma Bakan Yardımcımız ve ilgili kurumlarımızdan arkadaşlarımızla İsveç ve Finlandiya heyetlerini ağırladık. Orada biz mevzularımızı kendilerine açık, seçik ve ayrıntılı bir formda anlattık. Beklentilerimizi içeren bilgi ve dokümanları kendilerine sunduk. O toplantıda birtakım âlâ niyet beyanları yapılmış olmakla birlikte somut, ne yapılacağına dair bize bir geri dönüş olmadı. Bu müddet zarfında bilhassa bizim o görüşmeyi yaptığımız günün akşamı İsveç devlet televizyonunda PKK/PYD/YPG terör örgütünün eş liderlerinden birisi olan Salih Müslim’in mülakatının yayınlanmış olması, bu süreçle ilgili bakış açısını ortaya koyan problemli durumlardan biri. Burada terör nedir, terörizmle gayret nasıl yapılır, terörün tarifi ilgili İsveç ve Finlandiya ne cins adımlar atacak, ne çeşit yasal mevzuat düzenlemeleri yapacakları ile ilgili bizim somut beklentilerimiz var.
“Türkiye’nin terörle ilgili tasalarını giderecek adımlar atılmadan bu sürecin ilerlemesi mümkün değil”
Cumhurbaşkanımızın da söz ettiği üzere, bir terör örgütüne farklı isimler altında açıkça takviye veren, kapılarını açan, onlara; yasal, toplumsal, finansal imkanlar kazandıran ve ülkelerin bir güvenlik ittifakı olan NATO’ya bu hususlarda adım atmadan girmesini hayal etmek, tahayyül etmek elbette mümkün değil. Türkiye’nin bu mevzudaki tavrı son derece net. Türkiye’nin terörle ilgili kaygılarını giderecek adımlar atılmadan bu sürecin ilerlemesi mümkün değil. Artık bu çerçevede bizim hem İsveç’e hem de Finlandiya tarafından beklentimiz bizim kendilerine sunduğumuz bilgiler ve evraklar ışığında, taleplerimiz doğrultusunda nasıl bir yol haritası izleyeceklerine, ne cins somut adımlar atacaklarına dair bir geri dönüş almak. Fakat bunu gördükten sonra sürecin bundan sonraki safahatıyla ilgili ne vakit, ne biçimde, hangi seviyede bir toplantının yapılıp yapılmayacağını o vakit karar vereceğiz. Münasebetiyle sürecin bundan sonraki seyri Finlandiya’nın ve İsveç’in bizim sunduğumuz bilgiler evraklar ışığında ortaya koyacağı hale bağlı.
“Beklentilerinizi karşılayacak adımların atılmasını bekliyoruz”
Ambargoların kaldırılmasının güzel bir işaret olduğunu lisana getiren Kalın, şöyle devam etti:
“Biz bunu olumlu bir gelişme olarak not ettik. Memnuniyet duyduğumuzu da söz etmeliyim fakat bunun kâfi olmadığını da söylemeliyim. Zira ambargoların kaldırılması problemi bizim gündeme getirdiğimiz mevzulardan yalnızca bir tanesiydi.
Alışılmış ki bu tarafta olumlu adım atmalarını memnuniyetle karşılıyoruz ancak daha bilhassa terörün siyasal alanları kullanması, finansmanı, propaganda faaliyetlerine devam etmesi örgütsel yapısını bu ülkelerde devam ettirmesi hususlarında daha somut daha net bizim beklentilerinizi karşılayacak adımların atılmasını bekliyoruz.
“Türkiye’nin hudutlarını Türkiye korur”
Zira Türkiye’nin hudutlarını Türkiye korur. Biz müttefiklerimiz ve başka ülkelerle elbette istişareler yaparız.
Uygun olan vakit ve tabanlarda iş birliği de yaparız ancak bizim güvenliğimiz kelam konusu olduğunda burada kimseden müsaade almadan net bir biçimde kendi önceliklerimizi temel alarak hareket çizgimizi belirler ve buna nazaran de hareket ederiz.
Burada hem Rus tarafının hem Amerika tarafının bilhassa PYD ve YPG’nin bulunduğu bölgelerle ilgili 2019 yılında yaptığımız mutabakata sadık kalması büyük değer arz ediyor. Ancak bunun da ötesinde hudut güvenliğimizi büyük ölçüde sağlamış durumdayız fakat Suriye’nin geleceği, toprak bütünlüğü, siyasi birliği ve toplumsal insicamı açısından da PYD ve YPG’nin oradaki yasa dışı faaliyetlerine göz yumulması, Suriye’nin toprak bütünlüğüne tehdit teşkil eden bir hareket stili içerisinde bulunmasını da kabul edilemez olduğunu muhataplarımıza söz ediyoruz.
Ben bunu da dün telefon görüşmem de Sullavin’a söz ettim. Başka Avrupalı İngiliz, Fransız, Alman mevkidaşlarımıza da bunları her seviyede anlatmaya devam ediyoruz. Bundan sonra da aktarmaya devam edeceğiz.
Bilhassa NATO’nun genişlemesi sıkıntısının konuşulduğu şu günlerde, şu anda NATO içerisinde olup bu örgütlerin faaliyet göstermesine müsaade eden ülkelerin de artık kendilerine bir çekidüzen vermesi Türkiye’yi terörle gayret konusunda hiçbir ayrım yapmadan samimi dürüst bir biçimde desteklemeleri gerekiyor. Farklı örgüt tarifleri yaparak, ‘bazı örgütler düzgündür kimileri kötüdür’, ‘bana saldıran berbattır, bana saldırmayan uygundur, berbat değildir’ stili yaklaşımların hiçbir geçerli olmadığını tekraren söz ediyoruz. Bundan sonra da bunu muhataplarımıza her yer ve platformda söz etmeye devam edeceğiz.
Besin koridorunun oluşturulması
Kalın, Rusya ve Ukrayna ile yapılan görüşmelerde besin unsurlarının taşınabilmesi için bir koridorun oluşturulması konusunda fikir alışverişi bulunulup bulunulmadığına ait şunları söyledi:
“Dün Cumhurbaşkanımızın evvel Putin ile akabinde Zelensky ile yaptığı görüşmesinde bu bahis etraflı bir formda ele alındı. Biz zati bir müddettir Dışişleri Bakanlığımız ve öteki kurumlarımızla birlikte Ukrayna, Rusya ve Birleşmiş Milletler ile bu mevzuda bir müzakere süreci yürütüyoruz.
Bildiğiniz üzere bilhassa Ukrayna ve Rusya’dan gelecek tahıl eserleri, ayçiçeği, ayçiçek yağı ve gübrenin memleketler arası piyasalara ulaştırılması konusu büyük değer arz ediyor. Aksi halde dünya besin krizi ile karşı karşıya kalacak. Dün Cumhurbaşkanımızın yaptığı görüşmede iki öndere de bu bahiste Türkiye’nin kolaylaştırıcı bir rol oynamaya hazır olduğunu söz etti.
İki başkan de hem Ukrayna ve hem Rusya tarafı olumlu yanıt vererek bu süreci Türkiye üzerinden yürütmek istediklerini söz ettiler.
Putin, 8 Haziran‘da ülkemizi ziyaret edecek olan Rus Dışişleri Bakanı Lavrov’a bu bahisteki gerekli talimatları vereceğini, heyetinde bu hususla ilgili bireyler olacağını ve müzakerelerin burada Dışişleri Bakanımız Mevlüt Bey’in konut sahipliğinde yapılacağını tabir ettik.
Münasebetiyle önümüzdeki hafta bu ziyaret sırasında bu mevzunun ayrıntıları daha netleşmiş olacak.
“Karara bağlanması gereken birtakım bahisler var”
Biz bu çalışmayı bir an evvel başlatmak için hazırız Türkiye olarak. Zati en doğal yol bunun deniz limanları üzerinden deniz yoluyla yapılması. Elbette Karadeniz, oradan boğazlar ve oradan da dünya piyasalarına çıkması. Burada teknik olarak müzakere edilmesi ve karara bağlanması gereken kimi bahisler var.
İşte gemilerin gitmesi, denetlenmesi, güvenlik koridorun oluşturulması, Ukrayna tarafının bilhassa Odesa limanlarındaki mayınları temizlemesi, buna karşılık olarak da orada bir güvenlik ortamının oluşması ve bunun öbür maksatlar için kullanılmaması, tıpkı biçimde Rus gemilerin Rus limanlarından çıktıktan sonra rastgele bir engellemeye, yaptırıma tabi olmaması, bunları karşılaşmaması üzere bütün bu bahisler önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde Türkiye’de yapılacak toplantılarda karara bağlanacak. Ondan sonra da dünya besin krizinin önlenmesi noktasında Türkiye çok kıymetli bir misyon üstlenmiş olacak.”