İsrail Başbakanı Yair Lapid, ABD Lideri Joe Biden’ın çarşamba günü İsrail’e yapacağı ziyarette gündemin birinci konusunun İran olacağını söyledi. Yapid pazar günü yaptığı açıklamada Biden ile Tahran idaresine karşı ortak aksiyonların genişletilmesini ele alacaklarını söyledi. İran’a yaptırım uygulanmasını isteyen Lapid, Tahran’ın nükleer programı çerçevesindeki maksatlarına karşı “kararlı” bir karşılık verilmesi davetinde bulundu.
1 Temmuz’da resmen misyona başlamasının akabinde ikinci kabine toplantısında konuşan Lapid, ziyarette öncelikle İran sıkıntısına odaklanacağını söyledi. İsrail başkanı, 1 Kasım’da yapılması planlanan seçimlere kadar süreksiz hükümetin başbakanı ve dışişleri bakanı olarak misyon yapıyor.
“Yaptırımlar harekete geçirilmeli”
Uluslararası Atom Gücü Ajansı’nın hafta sonu yayınlanan raporuna nazaran İran, uranyum zenginleştirme kapasitesindeki gelişmeler hakkında Viyana merkezli kuruma bilgi verdi. Buna değinen Lapid, “İran’ın imzaladığı mutabakatlara büsbütün ters olarak gelişmiş santrifüjlerde uranyum zenginleştirdiği ortaya çıktı” dedi. İsrail Başbakanı Tahran’a karşı yaptırım sisteminin tüm gücüyle harekete geçirilmesi gerektiğini savundu.
İsrail, memleketler arası güçler ile İran ortasında yapılan nükleer mutabakatın tekrar hayata geçirilmesine karşı çıkıyor. 2015’te yapılan anlaşamaya nazaran Tahran’ın nükleer programında kısıtlamaya gitmesi halinde yaptırımların hafifletilmesi öngörülüyordu. ABD 2018’de, Donald Trump başkanlığı periyodunda mutabakattan tek taraflı olarak ayrılarak İran’a yaptırımları yine devreye sokmuştu. Trump’ın kararı İsrail’de memnuniyetle karşılanmıştı. Mevcut Lider Biden ise, kelam konusu mutabakata geri dönmek istediğini açıklamıştı. ABD ile dolaylı görüşmeler de dahil olmak üzere muahedeyi eski haline getirmek maksadıyla müzakereler, geçen yıl Nisan ayında Viyana’da başladı, lakin görüşmeler Mart ayından bu yana çıkmazda.
“Vatandaşlarımıza İstanbul’da suikast planı”
İran’ın nükleer programının dışında İsrail, Tahran’ın Hizbullah’a yönelik takviyesi konusunu da gündeme taşımayı amaçlıyor. İsrail idaresi, geçtiğimiz günlerde Hizbullah’ın insansız hava araçlarıyla Akdeniz’deki petrol platformunu gaye aldığını açıklamıştı. İsrail ayrıyeten İranlı casusların İstanbul’daki birtakım İsrail vatandaşlarına karşı suikast yahut kaçırma planı içerisinde olduğu ileri sürüyor.
AFP / GY, EC
