İsveç’te yeni hükümet, ülkenin NATO üyeliği konusunda Türkiye’nin çekincelerini gidermek üzere atağa geçti. İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmek üzere Ankara’dan randevu istemesinin akabinde, Dışişleri Bakanı Tobias Billstrom, Türkiye’nin çekincelerini bertaraf etme taahhüdüne bağlı olduklarını vurguladı.
Görevi geçen hafta devralan Billstrom, Haziran ayında Madrid’de düzenlenen NATO önderler doruğu çerçevesinde Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın imzaladığı mutabakata işaret ederek “Memorandumu ve unsurlarını yerine getirebileceğiz. Bundan epeyce eminim” diye konuştu.
AFP haber ajansına konuşan İsveç Dışişleri Bakanı, PKK konusunda Türkiye ve AB’nin tavrını desteklediklerini belirterek PKK’nın “tepeden tırnağa” terörist olduğunu, Türkiye’nin güvenlik tasalarına hürmet duyduklarını söyledi. PKK, AB’nin terör örgütleri listesinde yer alıyor.
Anayasaya ahenk ve istikrar vurgusu
Billstrom, öteki yandan “ifade özgürlüğü konusunda istikrarın gerekli olduğunun” da altını çizdi, taahhütler yerine getirilirken bunun anayasayla uyumlu olması ve yasal olarak inançlı bir yerde yapılmasının değerine işaret etti.
İsveç maddelerine nazaran bir şüphelinin hükümetin iade kararına karşı çıkması durumunda, şüphelinin çekincesi Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmek zorunda. Mahkeme, hükümetin iade kararını bloke edebiliyor.
İsveç Dışişleri Bakanı, Türkiye ile “olumlu bir diyalog içinde olduklarını”, kendisinin ve Başbakan Kristersson’un kısa müddet içinde Ankara’yı ziyaret edeceklerini de kelamlarına ekledi.
Kristersson Erdoğan’a mektup göndermişti
İsveç basını, geçen hafta Başbakan Kristersson’un ülkesinin Ankara Büyükelçiliği aracılığıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’a mektup göndererek “Umarım kısa mühlet içinde sizinle NATO konusunda detaylı bir görüşme yapabiliriz. Size uygun olur olmaz Ankara’ya gelmeye hazırız” iletisi verdiğini bildirmişti.
Erdoğan da 21 Ekim’de yaptığı açıklamada, “İsveç’in yeni başbakanı randevu talebinde bulundu. Arkadaşlarımıza ‘Randevu verin, gelsin’ dedim. Ülkemizde kendisiyle bu hususları da görüşürüz… Şu andaki yeni Başbakan’ın yaklaşım biçimi, terörle ve teröristlerle uğraştan yanadır” sözlerini kullanmıştı.
Türkiye’nin talepleri, İsveç’in attığı adımlar
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde uzun yıllardır uyguladıkları askeri tarafsızlık unsurunu terk eden İsveç ve Finlandiya, NATO’ya üyelik müracaatında bulunmuştu. Madrid’de imzalanan mutabakatla müracaat önündeki vetosunu geri çeken Türkiye, iki ülkenin üyelikleri için gerekli meclis onayını ise şimdi vermedi. Türkiye’nin şartları ortasında “terör örgütlerine dayanağın sonlandırılması, Türkiye’ye yönelik silah ihracat kısıtlamalarının kaldırılması ve iade taleplerinin karşılanması” öne çıkıyor.
Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine düzenlediği askeri operasyonlar nedeniyle İsveç’in 2019’da yürürlüğe koyduğu silah ihracat kısıtlamaları 30 Eylül’de kaldırılmıştı. İsveç, Ağustos ayında da dolandırıcılık cürmünden hakkında Türkiye’de mahpus cezası bulunan bir kişi için iade müsaadesi vermişş, lakin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “Türkiye’ye ismi suçluları iade ederek kelamlarını yerine getirdiklerine inandıracaklarını düşünüyorlarsa yanılıyorlar… İade kararı verdiği kişi terör kabahatleriyle ilgili değil” açıklaması yapmıştı.
AFP,DW/BK,BÖ
