Radyo Televizyon ve Üst Kurulu’na (RTÜK) lisans başvurusu yapmadığı gerekçesiyle Deutsche Welle’ye (DW) getirilen erişim manisi, muhalefetin yansısına neden oldu. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kararın Anayasa’ya karşıtlığına dikkat çekerken Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal da iktidarın demokratik hal alanlarını şuurlu bir biçimde daraltma çabası içerisinde olduğunu savundu. Karara öteki muhalefet partilerinin yetkilileri de reaksiyon gösterdi.
Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği, RTÜK’e lisans başvurusu yapmadığı gerekçesiyle 30 Haziran Perşembe günü Deutsche Welle’ye erişim manisi getirilmesine karar vermişti. Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) da tıpkı günün akşamı, kararı internet sitesinden duyurarak internet servis sağlayıcılarından DW’ye erişim engeligetirilmesini talep etmişti. Türkiye’de geniş yankı bulan karar, muhalefetin de gündemine geldi.
Kılıçdaroğlu: Saray, otoriter bir yapı amaçlıyor
DW Türkçe’nin sorusunu yanıtlayan CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kararın Anayasa’ya alışılmamış olduğuna dikkat çekti. Kılıçdaroğlu, “Anayasamızda medya özgürlüğü ‘Basın hürdür, sansür edilemez’ cümlesiyle tabir edilir. CHP olarak biz medyayı, demokrasilerin dördüncü gücü olarak görüyoruz. Haliyle Anayasamızda yer alan bu tabir, bizim de ilkemizdir” dedi. Kılıçdaroğlu, iktidarın medya özgürlüğünden rahatsızlık duyduğunu da öne sürdü. Kılıçdaroğlu, “Saray Hükümeti, uyguladığı baskı siyasetleri ile birlikte, otoriter bir yapıyı inşa etmeyi amaçlıyor. Halbuki unuttukları bir ortak özellik daha var: Baskı, zulüm, sansür her otoriter rejimin, siyasi olarak sonunu hazırlar” sözünü kullandı. “Özgür bir medyadan lakin hatalıların korkacağını” kaydeden Kılıçdaroğlu, “Gizleyecek bir şeyiniz yoksa, korkmanızı gerektiren bir durum da yoktur” dedi ve “dezenformasyon yasası”nın da bu kapsamda kıymetlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Özel: RTÜK, kendi yetki alanını aşıyor
CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel de kararı tasa verici olarak nitelendirdi. RTÜK’ün radyo ve televizyonlar üzerinde baskı uyguladığını savunan Özel, “İktidarı destekleyen kanallara kelamda bir kontrol yapıyormuş üzere yapsa da işledikleri çok açık kabahatlere karşın hiçbir ceza verilmezken, muhalif kanallara karşı aslında kendi yetki alanlarını da aşan sansürcü bir uygulama yahut yıldırı cezalar uyguluyor” dedi. Önümüzdeki yıl Haziran ayında yapılması öngörülen seçime bir yıl kaldığını ve bu seçimin Türkiye için çok kritik olacağını belirten Özel, “Burada muhalefetin sesini duyurması ve seçim atmosferinde olan her şeyin bağımsız gazeteciler tarafından haberleştirilmesi çok çok kıymetli. Bu sansür teşebbüsünü, otoriterleşmiş, tırnaklarını oturduğu koltuğa sokmuş ve halkın onları kaldırmak istediği koltuktan kalkmak istemeyenlerin son uğraşları son gayretleri olarak görüyoruz” tabirini kullandı. RTÜK’ün Cumhurbaşkanından aldığı talimatla hareket ettiğini de öne süren Özel, “Bunun artarak devam edeceğini öngörüyoruz. Buna karşı daima birlikte toplumun tümünü bu sansürcü zihniyete karşı reaksiyon göstermeye ve özgür gazetecilere, habercilere sahip çıkmaya davet ediyoruz” diye konuştu.
Uysal: Beyhude bir eforun içerisindeler
Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal da iktidarın demokratik tutum alanlarını şuurlu bir halde daraltma çabası içerisinde olduğunu savundu. İktidarın başta Deutsche Welle olmak üzere kimi yayın kurulularını denetim dışı olarak gördüğünü kaydeden Uysal, RTÜK ve Basın İlan Kurumu üzere kurumlarla bağımsız yayın organlarının cezalandırılmak istendiğini vurguladı. Uysal, “Milletten takviyesini yitirdikçe, aleyhine haber üretilmesini sınırlama üzere beyhude bir gayretin içerisindeler” dedi.
“Tarih, bütün bu eforlarla ilgili kararını esasen vermiştir” sözünü de kullanan Uysal, günümüz dünyasında farklı fikirlerin, bu cins teşebbüslerle engellenmesinin mümkün olmadığını lisana getirdi.
Yeneroğlu: Sindirme operasyonu yürütülüyor
DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu ise iktidarın uzun müddettir yurt dışı kaynaklı yayın kuruluşlarına yönelik baskı hazırlığı içinde olduğunu kaydetti. Yeneroğlu, “İktidar, istek etmediği haberlerin onlar tarafından yayınlanmasını engelleme noktasında RTÜK’ü araçsallaştırarak başarılı bir operasyon yürütüyordu” diye konuştu. Muhalif olarak isimlendirilen basın yayın kuruluşlarına çok yüksek ölçülerde para cezaları verildiğini kaydeden Yeneroğlu, “Aynı vakitte yayın durdurma cezaları, gazetecilere tutuklu yargılama ile başlamak üzere her türlü cezayla sindirme operasyonu çok başarılı bir biçimde yürütülüyor” sözünü kullandı. Şubat ayında DW ve VOA’ye ihtar çekildiğini hatırlatan Yeneroğlu, “Zaten o süreçte biliyorduk ki yakın vakitte mahkemeler de araçsallaştırarak bir süreç işletilecek” dedi.
“Karar müspet hukuka uygun, Anayasa’ya aykırı”
İktidarın bir yandan gazetecileri kriminalize ederken öteki yandan seçim sürecinde özgür haber alma imkanının büsbütün ortadan kalkmasını istediğini kaydeden Yeneroğlu, erişim engelleme kararının usulen bakıldığında olumlu hukuka uygun olduğunu fakat Anayasa’ya karşıt olduğunu belirtti. Hukukun ve kanunların içinin boşaltıldığını savunan Yeneroğlu, “Kanunların ruhunu çaldılar. Anayasaya karşıt kanunlar çıkartıyorlar. Anayasa Mahkemesi’ne gidene kadar yıllar sürer. Anayasa Mahkemesi o kanunun anayasaya karşıtlığını tespit edene kadar yıllar sürer. Bu vakit zarfında iktidar o ceberrut anlayışını uyguluyor ve maalesef de çok başarılı oluyor” diye konuştu.
HDP Sözcüsü Günay: Özgür basını engelleme girişimi
HDP Sözcüsü Ebru Günay da iktidarın uzun müddettir tarafsız haber yapan yayın kuruluşlarını engelleme uğraşı içerisinde olduğunu söyledi. Günay, “Deutsche Welle’ye yönelik bu taarruz, bu kısıtlama biçimi aslında basın özgürlüğünün çok direkt maksat alındığının en somut göstergesi” kelamlarıyla erişim mahzuru kararına reaksiyon gösterdi. Kelam konusu kararın büsbütün basın özgürlüğünü ortadan kaldıracağını kaydeden Günay, “Bütün bir haber sitesinin içeriğini aslında iktidara bağlı çalışan RTÜK tarafından belirlenmiş olacak” sözünü de kullandı. İktidarın uzun müddettir bağımsız ve tarafsız gazetecilere yönelik taarruz siyaseti yürüttüğünü öne süren Günay, “Bu bir taraftan erişim pürüzü olurken, öbür taraftandan da baskı, tutuklama, gözaltılarla tutuklamalarla devam ediyor” dedi. Diyarbakır’da 16 gazetecinin “silahlı terör örgütü üyeliği” suçlaması ile gözaltına alındıktan sonra tutuklandığını hatırlatan Günay, “AKP iktidarı her tabanı yani hem yargıda, hem basında hem demokratik kamuoyunda herkesin kendisine nazaran şekillenmesini kendisinin belirlediği sonlar içerisinde tek tipli bir halde hareket etmesini istiyor” dedi. Günay, baskılara karşı demokratik kamuoyunun reaksiyonunun ve dayanışmasının büyütülmesi gerektiğini lisana getirdi.