Nemfomani; ‘Seks bağımlılığı’, ‘aşırı cinsellik’ ve ‘kompulsif cinsel bozukluklar’ olarak da bilinen bir bağımlılık biçimidir. Bu bozukluk, kültürel planda ve medyada olabildiğince ilgi görüyor; lakin araştırmalara husus olabilecek bir ilgiye kavuşmadığından bilimsel olarak ispatlanamadı. Nemfomani ne denir? Nemfomani bayanlarda mı görülür? Nemfomani tedavi yolları nelerdir?
NEMFOMANİ NEDİR?
Nemfomani, kompulsif cinsel davranışla belirlenen bir zihinsel bozukluktur. Cinsel fonksiyon bozuklukları kategorisinde yer almaktadır. Kompulsiyonlar, bir kişinin zevk almadan yahut kendini denetim edemeden tekrar tekrar yaptığı istenmeyen hareketler yahut ritüellerdir. Nemfomaninin tarifleri birinci olarak 1700’lerde ortaya çıktı. Lakin 1800’lerin sonlarına kadar bu terim psikiyatrik bir teşhis haline getirilmedi. Nemfomani; bayanlarda denetim edilemeyen çok cinsel istek, çok seks yapma aksiyonu ve cinsel dürtülere direnememe durumlarında kullanılan bir terim olmasına rağmen nemfomanin manası riskli zorlayıcı cinsel davranışlarda bulunan herkesi kapsayacak halde genişletilmiştir. Nemfomani, zorlayıcı cinsel davranışa ek olarak, düşünme meseleleri, istenmeyen tekrarlayan kanılar (takıntı), suçluluk, utanç yahut yetersizlik hislerini da içerebilir. Seks dürtüsü insanlarda büyük farklılıklar gösterir. Şöyle ki bir kişinin olağan dürtü olarak kabul ettiği bir durum, kimileri tarafından çok olarak kabul edilebilir. Bunu bir bozukluk olarak görenler ortasındaki fikir birliği, cinsel davranış probleme yol açtığında yahut toplumsal fonksiyonellikte bozulmaya neden olduğunda sağlanır.
NEMFOMANİ NEDEN OLUR?
Nemfomaninin nedeni tam olarak bilinmez. Ancak sebeplerine dair birtakım teoriler ortaya atılmıştır. Bunlar, geçmiş cinsel travmadan kaynaklanan ruhsal ve duygusal problemlerle bağlıdır. Örneğin cinsel istismara uğrayan bayanlar, bazen bir ferdî cezalandırma biçimi olarak çok cinsel davranışlarda bulunabilirler. Birtakım bayanlar için cinsellik, çocukluk istismarı yahut travması ile bir başa çıkma sistemi olabilir. Nemfomani nedeniyle bağlantılı olduğu düşünülen kimi faktörler şunlardır:
* Beyinde bulunan doğal kimyasallarda dengesizlik. Beyinde bulunan serotonin, dopamin, norepinefrin üzere nörotransmitter olarak isimlendirilen kimi kimyasal casuslar, bireylerin ruh halini düzenlemeye yardımcı olur. Bu kimyasalların yüksek düzeyleri, hiperseksüalite ile alakalı olabilir.
* Beyin hudut devrelerinde değişiklikler. Kompulsif cinsel davranış, vakitle beynin hudut devrelerinde değişikliklere neden olan bir cinsel bağımlılıkla sonuçlanabilir. Başka bağımlılıklarda olduğu üzere vakit ilerledikçe daha ağır uyaranlar, tatmin yahut rahatlama için gerekli hale gelir.
* Birtakım psikiyatrik rahatsızlıklar. Depresyon, obsesif kompulsif bozukluk, bipolar bozukluk üzere kimi psikiyatrik hastalık formlarında hiperseksüalite bir belirti olarak ortaya çıkabilir.
* Nörolojik problemler. Nemfomani, nadiren epilepsi, baş travması yahut demans üzere nörolojik bir hastalığın sonucu olabilir. Örneğin nörolojik kökenli bir hastalık olan Klüver-Bucy sendromunda hiperseksüalite sıktır. Takıntıya bağlı çok beslenme, daima ağza uygunsuz objeler yerleştirme ve hiperseksüalite üzere belirtilerle seyreder. Parkinson hastalığı tedavisinde olduğu üzere dopamin üzere kimi ilaçları kullanan bireylerde yan tesir olarak hiperseksüalite gelişebilir.
NEMFOMANİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Aşağıdaki nemfomani belirtilerinden kimilerini yaşıyorsanız bir uzman ile görüşmeniz tavsiye edilir.
* Çok fazla vaktinizi alan ve elinizde olmadan yaptığınız ya da düşündüğünüz cinsel dürtü ve davranışların ağır ve tekrarlayıcı olması,
* Cinsellikle ilgili saplantılarını durdurmak için gayret göstermek lakin her seferinde başarısız olmak,
*Bağımlılık yapan davranışı yapmadığında fizikî ve ruhsal olarak geri çekilmek,
*Yönlendiğiniz cinsel davranışlar sonrasında gerginliğinizin geçmesi lakin akabinde hatalı hissetmek,
*Yoğun cinsel gereksinimleriniz ve dürtüleriniz sebebiyle toplumsal hayattaki (aile, okul, iş vs.) sorumluluklarınızı ihmal etmek,
* Baskın halde gelen cinsel davranışı başka problemleriniz olan yalnızlık, depresyon, kaygı gibisi sorunlarınızdan uzaklaşmak için yapmak,
* Zorlayıcı cinsel istekler nedeniyle tertipli ve uzun vadeli bağlar kuramamak,
* Cinsellik nedeniyle fizikî ya da ruhsal sıkıntılar yaşanmasına karşın bu cinsel isteklerden ve davranışlardan uzaklaşamamak,
* Bir diğerinden cinsel yolla bulaşabilecek bir hastalık kapmaktan ya da bir diğerine cinsel yoldan bulaşan bir hastalığı bulaştırmaktan çekinmeden cinsel aktiviteye girmek,
* Cinsel davranışları için vaktinin kıymetli bir kısmını ele geçirecek halde planlamalar yapmak ya da bu mevzuyu düşünmek.
NEMFOMANİ TEDAVİSİ NEDİR?
Öncelikle tabipten randevu almadan evvel kişi kendisine şu soruları sormalıdır:
* Cinsel dürtülerimi denetim edebilir miyim?
* Cinsel dürtülerim işimi etkiliyor mu?
* Cinsel davranışlarım yüzünden ilgim ziyan görüyor mu?
* Daima cinsellik mi düşünüyorum?
* Cinsel dürtülerimi saklamaya mı çalışıyorum?
* Denetim edilemeyen cinsel davranışlar sonucunda kendisine ve etrafındaki şahıslara ziyan verebileceğini hisseden şahıslar kesinlikle bir sıhhat kuruluşuna başvurmalıdır.
Nemfomani tedavisi, psikoterapi ve ilaç tedavisini içerebilir. En tesirli psikoterapi cinsleri ekseriyetle küme terapisi, aile terapisi, çift terapisi, psikodinamik psikoterapi (daha fazla öz farkındalığı vurgular) ve bilişsel-davranışçı terapidir. Nemfomanisi olan bireylerin cinsel yolla bulaşan her türlü hastalığa yakalanma riski daha yüksektir. Bu risk durumu da tedavide dikkate alınması gereken bir konudur.
Nemfomani tedavisi kullanılacak ilaçlar psikiyatrist onayıyla, başka kompulsif bozukluklar için kullanılan ilaçlara emsal biçimde antidepresanlar, anksiyetolitik yahut antipsikotik ilaçları içerebilir.
