2010 yılına kadar global olarak basamaklı olarak kullanımdan kaldırılması gereken kloroflorokarbon (CFC) gazları, o vakitten beri farklı konsantrasyonlarla bir formda kullanılmaya devam etti ve 2020 yılında rekor düzeye ulaştı. Yeni araştırma, cürümlünün ozon katmanını incelten unsurların yerini alması amaçlanan alternatif soğutucu akışkanlar olabileceğini öne sürüyor.
Ozon katmanına ziyan veren yeni gazlar bulundu
Ozon katmanı, son birkaç on yılda dikkate kıymet bir güzelleşme sağlamayı başardı. Bununla birlikte, emisyonlar artmaya devam ederse, bu ilerlemenin yavaşlaması ve iklim değişikliğinin şiddetlenmesi bekleniyor. İsviçre Materyal Bilimi ve Teknolojisi Federal Laboratuarları Empa’da bir araştırmacı olan Stefan Reimann, 30 Mart’ta düzenlediği basın brifinginde, “Bu birkaç gazın oluşturduğu emisyonlar, İsviçre’deki tüm sera gazlarının emisyonlarıyla tıpkı seviyede” dedi.
Yapılan bu araştırmada 2010’dan beri daha yaygın hale gelen beş CFC’den (CFC-113a, CFC-114a ve CFC-115) üçünün klima, buzdolapları ve yangın söndürücülerde kullanıldığını tespit etti. Bu CFC’ler Montreal Protokolü’ndeki bir boşluktan yararlanılarak üretiliyor ve hidroflorokarbon (HFC) olarak isimlendiriliyor. HFC’ler tıpkı CFC’ler üzere karbondioksitten yüz ila binlerce kat daha güçlü olan “süper” sera gazları olarak biliniyor. Olağan kaidelerde HFC’lerin 2047’ye kadar yüzde 85 oranında azalması bekleniyor lakin daha şimdi bu gazların nerelerde oluştuğu bile tespit edilmiş değil. Bilim insanları Montreal Protokolüne sadık kalınması ve müşahedelerin kapsamının genişletilmesi gerektiğinin altını çiziyor.