“Marmara’da yakın gelecekte 7’den büyük zelzele olacak diyoruz lakin hangi gün olacak bilmiyoruz…”
Bu açıklama ‘İstanbul’da Sarsıntı ve Tsunami Tehlikesi’ bahisli panelde konuşan Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Dekanı ve Tabiat Bilimleri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Şükrü Ersoy’a ait…
İstanbul Fatih’teki Bezmialem Vakıf Üniversitesi’nde sarsıntı ve tsunami hakkında bilgiler paylaşan Ersoy, sarsıntının yalnızca vaktini ve büyüklüğünü bilmediklerini söyledi.
“Zamanı ve büyüklüğünü bilmiyoruz”
Ersoy, “Türkiye’de pek çok fay zonu var, bu fay zonları da büyük zelzeleler oluşturabiliyor. Tarihî periyotta oluşturmuş, gelecek devirde de oluşturabilecek. Hasebiyle fay zonlarını çok güzel tanıdığımız için nerelerde gerilim var, nasıl zelzele olacak, yaklaşık ne aralıklarda olacak bunu yer bilimciler biliyor. Bizim bilemediğimiz tam vakti, tam büyüklüğü ne olacak bunlar konusunda bilgimiz yok. Marmara’da yakın gelecekte 7’den büyük zelzele olacak diyoruz ancak hangi gün olacak bilmiyoruz. Bunu da dünyada hiç kimse bilmiyor.” dedi.
“Hakemlik vazifesi devlete düşmektedir”
DHA’da yer alan habere nazaran sarsıntıyla ilgili gerekli tedbirlerin alınmadığını söz eden Prof. Dr. Ersoy, “Kentsel dönüşüm dediğimiz çok değerli bir proje var bunu şimdi her yerde faaliyete geçmiş, bitmiş değil. Yapılarımızı sarsıntıya karşı güçlendirmezsek nasıl dirençli kentler elde edeceğiz? Sarsıntıları sağlam yapılarda yaşamamız gerekiyor. Sağlam yapıları bir an evvel hazırlamalıyız ki yıkımlar ve can kayıpları yaşanmasın. Bu durumlarda hakemlik misyonu devlete düşmektedir.” diye konuştu.
“7.7 sarsıntı potansiyeli Marmara’da var”
Türkiye’nin yüzde 100’ünün sarsıntı bölgesi olduğunu belirten Prof. Dr. Ersoy, “Marmara’da geçmiş tarihte büyük zelzeleler var. En büyük zelzele de küçük kıyamet denilen 1509 zelzelesi. Yıkımları ve meyyit sayıları fazla hasebiyle bu zelzele bir daha tekrarlanırsa, bu sarsıntının 7.7 olduğu düşünülüyor. 7.7 ise Kocaeli sarsıntısı üzere 2.8 kat daha büyük bir zelzele demektir. O yüzden 7.7 çok yıkıcı olabilir. Bir zelzele geçmişte olmuşsa gelecekte de olabildiğini gösterir. Bu türlü bir potansiyel Marmara’da var. Doğrultu atımlı fayların verebileceği azamî büyüklük 8 büyüklüğüdür.” dedi.
“İzmit Körfezi çıkışıyla Tekirdağ açıklarında olacak”
Prof. Dr. Şensoy, “Marmara Denizi’nin içerisinde gelecekte büyük bir zelzele bekleniyor. Bu İzmit Körfezi’nin çıkışıyla Tekirdağ açıkları ortasındaki bir bölgede olacak. Tahminen tek kesim tahminen de birkaç kesimli bir fay kırılmasıyla bir zelzele yaşanabilir. Marmara sarsıntısı çok değerli zira nüfus potansiyeli, yapı stoğu ve iktisadın kalbinin burada atması… Kıymetli bir para girdisi var. Münasebetiyle buradaki tedarik zinciri kırıldığı vakit Türkiye bundan çok etkilenir. Kıtalararası bir sorun olabilir. Bu yüzden Marmara sarsıntısına bir ulusal güvenlik sorunu üzere bakmak ve hazırlanmak lazım.” ifadelerini kullandı.
“Türkiye hudutları içerisinde 8’den büyük sarsıntı olmaz”
Prof. Dr. Ersoy, “Türkiye sonları içerisinde 8’den büyük zelzele olmaz, imkansız. Yalnızca Güneybatı Anadolu’da, Yunan Adaları, Girit ve Rodos’un oralarda 9’dan büyük ya da yakın sarsıntı olabilir. Bu da bizi etkileyebilir.” dedi.
“Gelecek sarsıntılar kültürel yapıları da etkileyecek”
Türkiye’de 5.5’ten büyük sarsıntı oluşturabilir fay sayısının 500’e yakın olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ersoy, “İstanbul medeniyetler kenti. Pek çok eser bırakmışlar. İstanbul surları, Ayasofya, Fatih Camii ve buna misal pek çok kültürel yapılar var. Bu yapılar İstanbul’un etrafındaki her sarsıntıdan etkilenmişler. Gelecekte de bu yapılar etkilenebilir.” diye konuştu.
‘Kehanet değil’
Prof. Dr. Ersoy, “İstanbul şimdiye kadar yaşadığı zelzeleleri merkezi kesimde yaşadı. Türkiye’nin en sağlam kayaçları üzerindeki yapı stoğunda zelzeleler yaşandı. En son 1894’te sarsıntı olmuştu. Artık gelecekte zelzele bekliyoruz ancak yapı stoğu eski yerinde değil. Artık genişledi daha geniş alanlara yayıldı. Tıpkı vakitte tabanlar de değişti. Daha çürük tabanlar üzerinde yapı stokları var. Bu yüzden İstanbul geçmişte yaşadığı sarsıntılardan daha yıkıcı zelzeleleri görecektir dediğimizde bir kehanet olmaz.” sözlerini kullandı.