Semerkant, Özbekistan’ın kültürel mirasının baş tacı olan önemli Büyük İpek Yolu sitelerinden biridir.
Şehir bu yaz, 40 ülkeden katılımcıları bir araya getiren “Özbekistan’ın Kültürel Mirası: Yeni Rönesans Vakfı” başlıklı uluslararası kongrenin 6.’sına ev sahipliği yaptı.
Özbekistan Kültürel Mirasının Korunması ve Yaygınlaştırılması Çalışması Yönetim Kurulu Başkanı Firdavs Abdukhalikov, “Altı yıldır asıl hedefimiz Özbekistan’ın kültürel mirasının araştırılması, korunması ve tanıtılması olmuştur” dedi.
Abdukhalikov şöyle devam ediyor: Özbekistan’ın kültürel mirası çeşitli nedenlerle dünyanın çeşitli ülkelerinde sona erdi ve amacımız onu tek bir katalogda pekiştirmek. İnsanların kültürel mirasımızı tanıması çok önemli.”
Özbekistan’ın kültürel mirasını yansıtan pek çok obje yurtdışındaki müzelerde sergileniyor. Ancak “Dünya Koleksiyonlarında Özbekistan’ın Kültürel Mirası” projesi bu mirası enfes bir kitap koleksiyonunda topluyor. Şu ana kadar 60 albüm yayınlandı.
Özbek tasarımı
Kongrede sunulan son kataloglardan biri, 8. yüzyıldan kalma nadir bir ipek Soğd elbisesinin sergilendiği Malezya’daki İslam Sanatları Müzesi’ni sergiliyor.
“Tam bir elbise, ipekten yapılmış ve kollarında ve vücudunda süslemeler var, pek çok kurumda tam bir elbise yok. Malezya İslam Sanatları Müzesi Küratöryel başkan yardımcısı Nurul Iman Rusli, çoğu sadece parçalanmış parçalara sahip” diyor.
Süsleme aynı zamanda Özbekistan’ın kültürel mirasının da kilit unsurlarından biridir. Her karmaşık şekil ve rengin kesin bir anlamı vardır.
Geçmiş nesiller bu işaretleri ve sembolleri kolaylıkla okuyabiliyordu. Günümüzde unutulan süsler “Süsler Ansiklopedisi”nde yeniden canlandırılıyor.
Kültürel miras projesi, planlanan daha fazla kitabın yayınlanmasıyla genişlemeye devam ediyor.
Özbekistan Kültürel Miras Projesi Araştırma Koordinatörü Elmira Gül, “Geçmişte insanlar bu kalıplara belirli anlamlar yüklediler ve her formun bir anlamı olduğu bu dünyada yaşadılar” diyor.
“Belirli bir bilgi alanında yaşıyorlardı. Onun korumasına, şans ve iyi dilekler getirdiğine inanıyorlardı. Şimdi insanlar ona sadece bir dekor olarak bakıyorlar ve bizim görevimiz bu süs biçimlerinin anlamsal doluluğunun anlaşılmasını yeniden sağlamak.”
Sosyal yorumcular, bu geleneksel süs eşyalarına ve hazinelere yurtdışında sahip olmanın sadece Özbekistan kültürünü aşındırmaya hizmet ettiğini söylüyor. Şimdi, kültürel mirası korumak ve kutlamak artık ülkenin en önemli önceliklerinden biri.