Avrupa’daki istihdam oranlarına harita üzerinden bakıldığında kuzey ve güney eyaletleri arasındaki ayrımı görmek kolaydır.
Avrupa Komisyonu’nun istatistik ofisi Eurostat, ülkeleri 242 temel bölgeye (NUTS 2) ayırdıktan sonra, alanların beşte ikisinde istihdam oranının %78’e eşit veya üzerinde olduğunu tespit etti.
Bu alanlar ağırlıklı olarak Çekya, Danimarka, Almanya, Estonya, Malta, Hollanda ve İsveç’te yoğunlaşmıştır.
Eurostat, Finlandiya’nın Åland takımadalarında %89,7 ile en yüksek istihdam oranını kaydetti ve ikinci en yüksek oran, istihdamın %85,4 olduğu Polonya’nın başkenti Varşova’da kaydedildi.
Hollanda’nın Utrecht bölgesi ve İsveç’in başkenti Stockholm bölgesi, her ikisi de %85,1’lik istihdam oranıyla bu iki bölgenin ardından geldi.
Eurostat, ölçeğin diğer ucunda, güney İtalya’daki üç bölgede 2022’de nüfusun yarısından azının istihdam edildiğini tespit etti.
Bu bölgeler Sicilya (%46,2), Calabria (%47,0) ve Campania (%47,3) idi.
Türkiye’nin bazı bölgelerinde istihdam oranı İtalya’nın da altına düştü; Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt illerinde toplam istihdam oranı %32,8 olarak kaydedildi.
İstihdam oranları ne kadar değişti?
Eurostat, incelenen bölgelerden 10’da 9’unun 2021 ile 2022 yılları arasında istihdam oranlarında artışa tanık olduğunu tespit etti.
En yüksek büyüme oranına sahip ilk beş bölge arasında dört Yunanistan bölgesi yer alıyor: Epirus (yüzde 7,7 puan artışla), Güney Ege (+5,8), Girit (+5,7) ve Orta Yunanistan (+5,4).
İspanya Kanarya Adaları’nda da yüzde 5,5 puanlık artışla yüksek büyüme görüldü.
Bununla birlikte, eyaletlerin azınlığında çalışan vatandaşların sayısında bir düşüş görüldüğü için genel olarak istihdam oranında bir artış kaydedilmedi.
Polonya’nın Opole Voyvodalığı bölgesi yüzde 1,5 puanlık bir düşüşe tanık olurken, bunu İspanya’nın Melilla bölgesi (-1,3), Almanya’nın Aşağı Frankonya bölgesi (-1,2) ve Fransa’nın Limousin bölgesi (-1,0), Brittany, ve Guadeloupe (her ikisi de -0,9).
İşsizlik düşüyor, açık pozisyonlar yüksek kalıyor
İstihdamdaki artışın yanı sıra, Ağustos 2023’e ait son rakamlar da AB’de işsizliğin azaldığını gösteriyor.
İki rakam açıkça birbiriyle bağlantılıdır ancak aynı zamanda öğrenci veya bakıcı gibi her iki kategoriye de girmeyen kişilerin sayısından da etkilenebilir.
AB işsizlik oranı, Temmuz 2023’teki %6,0 ve Ağustos 2022’deki %6,1’den Ağustos 2023’te %5,9’a düştü.
Ancak bu umut verici eğilime rağmen, Avustralya’daki Newcastle Üniversitesi Ekonomi Profesörü William Mitchell, Euronews’e “doldurulmayan boş pozisyonların artık yaklaşmakta olan bir zayıflığın sinyalini verdiğini” söyledi.
İş piyasasını önemli ölçüde yeniden şekillendiren COVİD-19 salgınının ardından çoğu AB üye ülkesi açık iş pozisyonlarında keskin bir artış yaşadı.
2022’nin ortalarında AB’deki boş kontenjanlar yeniden yavaş yavaş azalmaya başladı, ancak bunlar hâlâ salgın öncesi seviyelerin çok üzerinde.
Bu, çalışanların becerileri ile işverenin gereksinimleri arasında uyumsuzluklar olduğunu ve bunun da üretkenliğin ve rekabet gücünün azalması riskine yol açtığını gösteriyor.
AB, bu sorunla başa çıkabilmek için iş piyasasındaki değişimleri daha iyi öngörme, mesleki hareketliliği kolaylaştırma ve çalışanların uyum sağlama yeteneğini geliştirme sözü verdi.
Profesör Mitchell ayrıca Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz artırımlarına da dikkat çekti.
Güçlü istihdam rakamlarının “para politikası değişikliklerinin birçok iktisatçının inandığı etkisi olmadığını” gösterdiğini ve “gerçek ekonominin gözlemlediğimiz aralıktaki faiz oranı değişikliklerine çok duyarlı olmadığını” söyledi.
Bazıları, faiz oranlarındaki artışların tüketici harcamalarında ve yatırımlarda bir azalmaya yol açarak daha fazla işsizliğe yol açabileceğinden korkuyordu ki bu şu ana kadar kaçınılan bir senaryoydu.
ECB bir sonraki para politikası kararını Perşembe günü açıklayacak ve analistler bankanın uzun süredir devam eden faiz artırımlarına son vermesini bekliyor.